Żywy autor - kłopot dla interpretatorów
Per Olov Enquist jest pisarzem szwedzkim, który od kilku lat dostarcza problemów interpretacyjnych współczesnym inscenizatorom i krytykom literatury. Jego twórczość, zarówno prozatorska jak i dramaturgiczna, spotyka się często z zaskakującymi ocenami. Od dzisiaj w Nadbałtyckim Centrum Kultury trwa sesja popularnonaukowa "Per Olov Enquist - dramaturg", a w piątek, 31 maja odbędzie się w Teatrze "Wybrzeże", na sopockiej scenie, prapremiera najnowszej sztuki tego autora "Poznać strach, albo Tupilak, albo Senja."
Od dość dawna już próbuje się Enquista "ustawić" w hierarchii skandynawskiej literatury. Jeden z dziennikarzy szwedzkich napisał: "Dzisiaj Enquist jest już klasykiem. Za kilkadziesiąt lat - być może - będzie miał dla naszej literatury takie znaczenie jak Strindberg". Enquist nie ukrywał fascynacji swej wielkim poprzednikiem, ojcem szwedzkiego dramatu. Poświęcił mu swoje literackie myślenie. Jest dramaturgiem filozofującym. Jego realizm czy fabularność stanowi tylko warstwę wstępną gry literackiej, którą autor "Z życia glist" wiedzie ze swoimi czytelnikami czy spektatorami w teatrze. Akcję Enquist organizuje z wprawą dobrego rzemieślnika, natomiast całą przestrzeń interpretacyjną pozostawia wrażliwości i wnikliwości odbiorców. Nie jest to odkrywcze działanie, ot po prostu zabieg humanisty, który wierzy w otwartość tych, którzy nadal chcą korzystać z literatury.
Swą ostatnią sztukę "Poznać strach..." czyni Enquist rodzajem prawdziwej łamigłówki. Pod kryminalnymi zdarzeniami toczy się druga gra. Tupilak - to magiczna figurka tworzona przez Eskimosów grenlandzkich, która przynosi nieszczęście ludziom. Tupilak to rodzaj zła, Tupilak to strach... Wiele więc w tym dramacie znaków zapytania. Reżyser spektaklu Krzysztof Babicki nie po raz pierwszy przygotowuje na scenę utwór szwedzkiego dramaturga. Realizował spektakle w Gdańsku i Krakowie, a także dla Teatru TV. Wydaje się, że ta gęsta i mroczna filozofia skandynawskiego autora wręcz fascynuje Babickiego. W sopockim przedstawieniu zagrają znakomici aktorzy: Halina Winiarska, Dorota Kolak, Stanisław Michalski, Krzysztof Matuszewski i Jarosław Tyrański. Natomiast w trakcie sesji wygłoszone zostaną referaty dotyczące teatru szwedzkiego z ostatnich 20 lat, omówione będą gdańskie i warszawskie realizacje dramatów Enquista. Przewidziano także dyskusję na temat twórczości dramatycznej autora "Nocy Trybad". Autor już od dwóch dni jest w Gdańsku, a wczoraj miał pierwszą konferencję prasową.
