Artykuły

Najnowszą pozycją repertuarową Teatru Polskiego stanie się niebawem "Idiota" Dostojewskiego. Jest to jed­no z największych przedsięwzięć teat­ru szczecińskiego.

Proza Dostojewskiego ma wartość ponadczasową. Porównać ją można ze znaczeniem dramatów Szekspira. "Zbrodnia i kara", "Biesy", "Bracia Karamazow", a także "Idiota", to przy powieści o losie człowieka w ogóle, nie tylko człowieka z czasów Dosto­jewskiego. Artysta pisał swoje dzieła nic sądząc zapewne, że staną się one tak bliskie ich odbiorcy w dwu­dziestym wieku.

W teatrze i filmie wciąż wraca się do tych powieści, tworzy się nowe adaptacje. Dla wielu artystów ich własne interpretacje tych arcydzieł, to najpełniejszy sposób wypowiedze­nia się.

W Polsce po raz pierwszy zrealizo­wano na scenie "Idiotę" w 1924 ro­ku. Ta prapremiera odbyła się w teatrze krakowskim, a reżyserem przedstawienia była Stanisława Wysocka. Powojenne polskie adaptacje dzieł Dostojewskiego to przede wszystkim inscenizacje Andrzeja Wajdy.

Na scenie szczecińskiej będziemy mieli okazję zobaczyć akcję powie­ści niemal w całości. Przygotowany przez zespół Teatru Polskiego spek­takl opowiada o losie człowieka nadwraźliwego, obdarzonego niespotyka­ną dobrocią. Dla otoczenia książę Myszkin to "głupiec boży", "jurodiwyj". Wszystkich wokół obdarza swoją bezinteresowną miłością. Przez swoje marzycielstwo zyskuje miano Don Kichota. Jego walka z wiatrakami to próba uszlachetnienia ludzi. Swoją naiwnością budzi tylko współczucie, Myszkin cierpi przez to także fizycz­nie. W chwilach krytycznych otaczają go swoją opieką kobiety, które kochając go boją zatrzymać się przy nim na dłużej. Nie jest to jedyna sprzeczność w postępowaniu bohaterów. Otoczeni przez bliskich pozostają samot­ni. Uciekają od trwałych związków, bo zdają sobie sprawę z ich iluzoryczności.

Myszkinowi nie udaje się napra­wić świata. Ludzie z jego otoczenia nie wyzbywają się egoizmu t chęci zadawania bólu. Dobroć Myszkina daje efekt przeciwny do pomyślane­go: doprowadza do zbrodni z miło­ści. A książę próbuje uciec przed są mym sobą - tym razem jest to uciiczka w prawdziwe szaleństwo.

Szczeciński spektakl "Idioty" po­wstaje według adaptacji Stanisława Brejdyganta. Reżyserem przedstawie­nia jest Andrzej May, zaś autorem scenografii Jan Banucha. Muzykę do spektaklu skomponował Janusz Stalmierski. Jako odtwórcy głównych ról na scenie wystąpią: Witold Kopeć (książę Myszkin), Aleksander Gierczuk (Rogożyn), Danuta Kamińska (Nastasja Filipowna), Małgorzata Iwańska (Agłaja). Spektakl został przygotowany z okazji Międzynarodowego Dnia Teatru.