Beatrix Cenci
"Szekspirze, duchu zbudowałeś górę..." - monologuje z patosem Kordian na skałach w Dover i jest to na równi sąd bohatera romantycznego, jak i głębokie przekonanie samego Juliusza Słowackiego. Szekspirowskie motywy w dramaturgii autora "Kordiana" są bardzo liczne i pojawiają się niemal we wszystkich jego scenicznych utworach. Prawdziwą ich niemal antologią jest tragedia "Beatrix Cenci".
Ta dramatyczna historia rodziny rzymskiej, w której zdarza się zbrodnia ojcobójstwa, była po wielekroć wykorzystywana jako literacki materiał. Szczególnie romantycy upodobali ją sobie, a to dla burzy uczuć i namiętności, jakie w niej widzieli. To samo pociągało Słowackiego do dramaturgicznego opracowania dziejów Cencich.
Nienawiść, miłość, wypadki nieuchronnie zmierzające do tragicznego finału - wszystko to występuje w dramacie Słowackiego w niezwykłej kondensacji. Inscenizacja Jana Englerta oczyszcza jeszcze bardziej utwór z romantycznej retoryki, ukazując wrzący tygiel ludzkich namiętności.
Wysmakowana scenografia Andrzeja Przedworskiego, kostiumy Ireny Biegańskiej oraz zdjęcia Piotra Wojtowicza przenoszą nas w świat obrazów Caravaggia i George'a de La Tour, w którym punktowe światło wydobywa z głębokiego cienia zarys twarzy lub sylwetki ludzkiej.
Nastrój opowieści współtworzy muzyka Macieja Małeckiego towarzysząca akcji oraz pieśni chóru Eumenid, które na podobieństwo wiedźm z Szekspirowskiego "Makbeta" towarzyszą wydarzeniom, wpływając na ich bieg.
"Beatrix Cenci" nie należy do tych utworów Słowackiego, które w ostatnich czasach cieszyły się wielkim zainteresowaniem twórców teatralnych. Wydaje się, że sugestywność plastycznego wyrazu i intensywność aktorskich kreacji spektaklu Jana Englerta mogą przywrócić zainteresowanie tym tekstem.
