Romeo i Julia
Nikt dotychczas nie stworzył w literaturze pary kochanków, która byłaby obdarzona takim urokiem prostoty i prawdy. Trudno poetyckim słowem, wyszukaną metaforą, tak wyrazić sprawy najprostsze i najbardziej powszechne, aby widz, chłonąc poezję, mógł jednocześnie odczuwać absolutną prawdziwość uczuć i konfliktów dziejących się lat temu kilkaset, lecz "wiecznych", bo powtarzalnych "na każdym miejscu i o każdej dobie" po wsze czasy ludzkości. Przywilej takiej twórczości dany jest tylko geniuszom,
"Romea i Julię" - jak podaje większość źródeł - napisał Szekspir w r. 1595, natomiast na pewno wiadomo, że utwór wydrukowano w r. 1597. Czy kochankowie istnieli naprawdę? Prawdopodobnie tak. Już bowiem w r. 1535 powstała w Wenecji nowela o miłości i tragicznej śmierci dwojga młodych, pochodzących ze znakomitych a zwaśnionych rodów; podobne opowieści powtarzają się później w literaturach włoskiej i angielskiej. Być może Szekspir słyszał o tym wydarzeniu lub znał któryś z tych utworów, skoro akcję "Romea i Julii" umiejscowił w Weronie.
Dramaty wielkiego Anglika ukazują śmieszność i wielkość człowieka - ale któż poza nim tak oddał radość i smutek miłości, gotowość kochanków do wzajemnych poświęceń, niezłomność wiary w partnera, choćby wszystkie pozory przemawiały przeciw niemu? Artystyczna perfekcja postaci Romea i Julii jest źródłem nie przemijającej wartości i trwałości tego dramatu o miłości i śmierci - ale nie tylko ona. Także zawarte w utworze bogactwo myśli, niezwykła wnikliwość w głąb psychiki ludzkiej, wyrażona pięknym słowem poetyckim.
W jakim kształcie zobaczymy "Romea i Julię" w telewizyjnym przedstawieniu Jerzego Gruzy? Z jego wypowiedzi można sądzić, że znacznie skrócone - z konieczności - widowisko usunie na drugi plan wszystko, co nie dotyczy bezpośrednio dramatu głównych bohaterów. Na pierwszym - zostaną oni sami: ich miłość, osamotnienie i los tragiczny.
[źródło i data publikacji artykułu nieznane]
