Wrocław. Płyta "Kaczmarek by Możdżer"
Pianista zakochany - z wzajemnością - we Wrocławiu wydał nową płytę. Tytuł mówi wszystko: "Kaczmarek by Możdżer", czyli utwory Jana A.P. Kaczmarka, światowej sławy kompozytora muzyki filmowej, w solowej interpretacji Leszka Możdżera
Ponad 10 lat temu Możdżer zrealizował podobny projekt, z rewelacyjnym skutkiem rozwijając muzyczne pomysły Zbigniewa Preisnera. Tyle że tamta bestsellerowa płyta pod tytułem "10 łatwych utworów na fortepian" była dziełem integralnym, zaprojektowanym od A do Z i w oderwaniu od filmowej aktywności Preisnera. Ta zaś, z muzyką Jana A.P. Kaczmarka, jest kompilacją nagrań pochodzących z kilku sesji, do obrazów różnych autorów.
Kaczmarek, w latach 70. ubiegłego wieku lider mocno offowej Orkiestry Ósmego Dnia afiliowanej przy poznańskim Teatrze Ósmego Dnia, od z górą 20 lat mieszka i pracuje głównie w USA, gdzie przebił się do hollywoodzkiej pierwszej ligi: pisze muzykę do filmów świetnych reżyserów i z udziałem globalnych gwiazd, zdobył Oscara (za muzykę do filmu "Marzyciel"), jest sławny i bogaty. I poważany na tyle, by wszechmocni producenci zamawiający u niego muzykę do filmów pozwalali mu na kaprysy, np. finansując sesję nagraniową z udziałem pianisty z Polski, która ma jedynie urozmaicić płytę ze ścieżką dźwiękową. Z takich właśnie kaprysów wzięły się wariacje Możdżera na tematy z "Marzyciela", które niespodziewanie zastąpiły piosenkę skomponowaną "pod napisy" przez samego Eltona Johna.
Jako kompozytor Kaczmarek jest samoukiem pracującym instynktownie i bez matematycznych kalkulacji. Muzyka, którą wymyśla, jest piękna i prosta. Aranżują ją i wykonują zwykle inni - to powszechna w Hollywood praktyka - już z myślą o konkretnych scenach filmu. Także to, co zrobił z Kaczmarkowymi tematami Leszek Możdżer, jest rodzajem opracowania, tyle że wybitnie autorskiego, w którym nie chodzi o rzemieślnicze dopasowanie dźwięków do ruchomych obrazów, ale o nadanie im nowego, nieprzewidywalnego wymiaru. Muzyka Kaczmarka tworzona zwykle do filmów poruszających kwestie intymne - od seksualnych po religijne rozterki - świetnie się do takich introwertycznych wycieczek nadaje. I Możdżer doskonale to zadanie realizuje.
Płyta zaczyna się majestatycznym, zagranym nieco w stylu koncertowych improwizacji Keitha Jarretta, tematem z filmu "Trzeci cud" - opowieści o księdzu zmagającym się dramatem utraty wiary. Bezkolizyjnie sąsiadują z nim wariacje na tematy z satanistycznego horroru "Stracone dusze". Jednym z najefektowniejszych momentów na płycie jest improwizacja na temat z filmu "Niewierna" - subtelna, ale i pełna rozmachu, nieskończenie - jak i sam film o miłości, namiętności i zbrodni - melancholijna. Niezbędny po tej porcji smutku powiew radości wnoszą ulotne tematy z oscarowego "Marzyciela" i zrealizowanej w Polsce "Hani". Aż dziewięć spośród 22 zamieszczonych na płycie miniatur to tematy z nieznanych w Polsce filmów "Evening" z Vanessą Redgrave i "Hachi" z Richardem Gere'em - nie tak może chwytliwe, ale równie urokliwe, dające Możdżerowi możliwość niedosłownego nawiązania do muzyki klasycznej (Bach, Debussy, Szymanowski i naturalnie Chopin).
"Kaczmarek by Możdżer" ma w sobie wszystko to, za co tłumy pokochały pianistę, i niewiele z tego, czym on nieustannie zaskakuje, angażując się w mniej lub bardziej awangardowe projekty, od muzyki teatralnej po jazz-rockową fuzję i epizody z death metalem. Tu gra błyskotliwie i ozdobnie, zachwycając szerokimi akordami i migotliwymi pasażami, zawieszonymi w ciszy pojedynczymi wysokimi nutkami, niespodziewanymi uderzeniami basów, repetycjami i modulacjami. Mnogość brzmieniowych i dynamicznych efektów uzyskuje bez słynnych dla siebie preparacji fortepianu, wyłącznie dzięki perfekcyjnemu opanowaniu klawiatury i mechanizmu pedałowego. Słowem, stawia na czystą wirtuozerię w najbardziej klasycznym tego słowa znaczeniu.
Płyty Możdżera zwykle trafiają na półki z napisem "jazz". Jak będzie tym razem? Nie wiem. Ale na własny użytek ukułem kalambur: "To nie dżez, to Możdżez".
