"Sędziowie" Stanisława Wyspiańskiego
W dalszym ciągu - letnie powtórki. Studio Teatralne Dwójki przedstawi w nadchodzącym tygodniu "Sędziów" (1907) Stanisława Wyspiańskiego, drugi po "Klątwie" (1899) dramat tego pisarza oparty na autentycznych, wstrząsających wydarzeniach z życia wsi współczesnej autorowi. Zarówno "Klątwę", jak i "Sędziów" zestawiono z tragedią grecką. Genezą "Sędziów" była relacja prasowa o zabójstwie młodej dziewczyny w galicyjskiej wiosce. Mordercą okazał się syn żydowskiego karczmarza, który chciał ukryć romans - i jego skutki - z chrześcijanką. Posądzenie padło na przypadkowego, niewinnego człowieka. "Poczucie odpowiedzialności - pisał o "Sędziach" prof. Julian Krzyżanowski - za grzech ojcowski każe żydowskiemu chłopcu oskarżyć zbrodniarzy, ojca i brata, przed sądem ludzkim, skoro postępki ich odbiegały od surowych przykazań Jehowy. On właśnie, groźny Bóg Starego Testamentu, pełni tu funkcję Ananke, przeznaczenia tragedii starożytnej, i obecnością swą w duszach ludzkich wywołuje grozę, zapowiadając zniszczenie jednostek ludzkich, zarówno tych, które grzech sobie uświadomiły i wedle etyki chrześcijańskiej zasługiwały na jego odpuszczenie, jak tych, które do uświadomienia takiego nie doszły."
Obejrzymy filmowy zapis spektaklu wyreżyserowanego przez Konrada Swinarskiego w Starym Teatrze w Krakowie w pamiętnym roku 1968 (tematyka żydowska budziła wtedy wyjątkowe emocje). Ekranizacja sztuki także jest dziełem samego Swinarskiego, który był przez pewien czas słuchaczem szkoły filmowej. Po eksperymencie z "Sędziami" zamierzał kontynuować filmowe rejestracje swoich spektakli. Przedwczesna tragiczna śmierć twórcy zniweczyła te projekty.
W krakowskim spektaklu zobaczymy znakomitych aktorów: Wiktora Sądeckiego, Bolesława Smelę, Elżbietę Karkoszkę, Jerzego Trelę, Jerzego Nowaka i Jerzego Radziwiłowicza.
(TV 2, czwartek 22 sierpnia, godz. 21.55).
