Autorzy

Trwa wczytywanie

Sam Shepard

(ur.5 października 1943, Ford Sheridan, Illinois, Stany Zjednoczone)
Aktor, dramaturg, scenarzysta, lider współczesnej amerykańskiej awangardy teatralnej nazywany "legendarnym cowboy'em amerykańskiego teatru". Urodził się jako Samuel Shepard Rogers VII. Jego ojciec, Samuel Shepard Rogers, był pilotem bombowców w amerykańskich siłach zbrojnych - Air Force - i walczył podczas II wojny światowej. Po jej zakończeniu otrzymał stypendium Fullbrihgta, dzięki któremu skończył szkołę średnią. Mieszkał wraz z rodziną w różnych bazach wojskowych. Gdy zdecydował się zostać farmerem, osiadł z żoną i synem na farmie w Duarte w Kaliforni. Zajął się hodowlą owiec i uprawą avocado. Tam, na kalifornijskim rancho, wychowywał się i dorastał Samuel, w cieniu ojca alkoholika i pogłębiającej się degeneracji rodziny.
Już w gimnazjum interesował się poezją i muzyką - grał w zespole muzycznym na bębnie, występował także w przedstawieniach Bishop's Company Repertory Players. W 1961 rozpoczął studia rolnicze w San Antonio Junior College, lecz po roku wstąpił do objazdowej trupy aktorskiej i porzucił naukę. Używał wówczas pseudonimu Steve Rogers. Pracował także jako dramaturg w Magic Theatre w San Francisco.
Mając dziewiętnaście lat wyjechał do Nowego Jorku. Tam powrócił do swego nazwiska i występował oraz pisał jako Sam Shepard. Początkowo pracował jako kelner w klubie jazzowym w Village Gate, cały czas rozwijając swe teatralne zainteresowania. W 1964 pokazana została przez Theatre Genesis off-off-Broadway w Kościele św. Marka w Bowery jego pierwsza jednoaktowa, autobiograficzna sztuka "Cowboys", o której bardzo przychylnie pisał "The Village Voice". Shepard współpracował wówczas z wieloma eksperymentalnymi grupami teatralnymi jak: La Mama, Cafe Cino, the Open Theatre czy the American Place Theatre. Grał także na perkusji w Holy Modal Rounders. Pod koniec lat sześćdziesiątych dostał grant Fundacji Rockefellera i Guggenheima.
W sezonie 1965/66 Shepard otrzymał za dramaty "Chicago, Icarus's mother" i "Red cross" nagrodę Obie przyznawaną przez "Village Voice". Źle i złośliwie przyjęta przez krytykę w 1971 jego sztuka "Mad dog blues" spowodowała, że Shepard opuścił Nowy Jork i przeniósł się na cztery lata do Anglii. Dramaty, które tam powstały, jak: "The tooth of crime" (1972), "Geography of a horse dreamer" (1974) cieszyły się dużym powodzeniem zarówno w Europie, jak i Stanach Zjednoczonych.
Po powrocie do Ameryki, w drugiej połowie lat siedemdziesiątych, powstały najważniejsze sztuki Sheparda, które na stałe ugruntowały jego pozycję jako jednego z najwybitniejszych dramaturgów amerykańskich. W 1976 ukończył w Kaliforni "Curse of the starving class", a w 1978 ukazała się "Buried child", sztuka, która w 1979 zdobyła nagrodę Pulitzera. W 1981 napisał "True West" a w 1986 "A lie of the mind", która zobyła New York Drama Critics Circle Award. Jego dramaty z lat dziewięćdziesiątych to: "Sympatico" (1994), "Cruising paradise" (1996). "The late Henry Moss" (2000) to sztuka, którą Shepard sam wyreżyserował w Magic Theatre w San Francisco z Nickiem Nolte, Seanem Pennem i Jamesem Gammonem w rolach głównych. Jego ostatni dramat - "The God of hell", którego premiera odbyła się 29 października 2004 w Westbeth Theatre Center - to polityczna, antybushowska satyra. Nie miała dobrej prasy.
Napisał w sumie ponad czterdzieści sztuk, z których dziesięć dostało nagrodę Obie.
Shepard jest także autorem scenariusza "Paryż, Texas", na podstawie którego Wim Wenders wyreżyserował film nagrodzony Złotą Palmą na festiwalu w Cannes w 1984 roku.
Jako aktor filmowy debiutował w obrazie "Renaldo i Clara" (1978). Od tego czasu najczęściej grywał zamkniętych w sobie, silnych mężczyzn, jak w filmach: "Niebiańskie dni" (1978), "Terrence Malicka", "Resurrection" (1980), "Frances" (1982). We "Właściwym wyposażeniu" Philipa Kaufmana (1983) zagrał pilota Chucka Yeagera, który pierwszy przekroczył barierę dźwięku i za tę rolę został nominowany do Oscara. W 1986 zagrał główną rolę w adaptacji własnej sztuki "Szalony z miłości" w reżyserii Roberta Altmana. Występował także z Diane Keaton w "Baby Boom" (1987) i "Only Thrill" (1998). Zagrał także w kontrowersyjnym filmie Volkera Schlöndorfa "Homo Faber" (1990), w którym nieświadomie zakochuje się we własnej córce i "Raporcie Pelikana" (1993). W 1999 wcielił się w Ducha ojca Hamleta w filmie Michaela Almereyda "Hamlet" - współczesnej amerykańskiej wersji dramatu Shakespeare'a.
W 1986 został wybrany do American Academy of Art and Letters.
W 1988 debiutował jako reżyser filmowy "Far North" z Jessicą Lange.
Na początku lat siedemdziesiątych związany był z Patty Smith, z którą napisał wspólnie dramat "Cowboy Mouth". Później ożenił się z O-Ian Jones, z którą ma syna. W 1982 na planie filmu "Frances" poznał Jessicę Lange. Rok później rozwiódł się z żoną i do dziś mieszka z Jessicą i dwójką jej dzieci na 400 akrowym ranczo w Minnesocie.

Pracownia

X
Nie jesteś zalogowany. Zaloguj się.
Trwa wyszukiwanie

Kafelki

Nakieruj na kafelki, aby zobaczyć ich opis.

Pracownia dostępna tylko na komputerach stacjonarnych.

Zasugeruj zmianę

x

Używamy plików cookies do celów technicznych i analitycznych. Akceptuję Więcej informacji