Pavel Kohout
KOHOUT Pavel
(ur. 20 lipca 1928, Praga, Czechosłowacja)
Czeski powieściopisarz, dramatopisarz, poeta i działacz opozycyjny, jeden z głównych sygnatariuszy "Karty 77". Po wojnie studiował krótko komparatystykę literacką, estetykę i dramat na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Praskiego. W tym samym czasie (1947) podjął pracę w redakcji młodzieżowej Radia Czechosłowackiego. Aktywnie udzielał się w organizacjach młodzieżowych, a w latach pięćdziesiątych - w partii komunistycznej. W latach 1949-50 był drugim attaché kulturalnym w ambasadzie Czechosłowacji w Moskwie. Po powrocie do kraju pracował w redakcji czasopisma "Dikobraz" (1951-52). Podczas służby wojskowej (1952-54) był redaktorem działu kultury periodyku "Čs. Voják" (Czechosłowacki Żołnierz). Przez kilka miesięcy pracował jako reporter i komentator w telewizji (1956), po czym poświęcił się twórczości literackiej. W latach 1963-66 Kohout pracował jako dramaturg w Divadle na Vinohradech w Pradze.
W 1967 roku, po wystąpieniu na zjeździe Stowarzyszenia Pisarzy Czechosłowackich, Pavel Kohout został, podobnie jak kilku innych pisarzy, poddany postępowaniu dyscyplinarnemu. W następnym roku został jednym z przywódców Praskiej Wiosny. W rezultacie represji został wyrzucony z partii i Stowarzyszenia Pisarzy Czechosłowackich (1969). W 1977 roku był jednym z współtwórców "Karty 77", ugrupowania opozycyjnego, walczącego w obronie praw człowieka i demokracji. Dwa lata później Kohout dostał paszport - władze pozwoliły mu wyjechać do Austrii, ale uniemożliwiły powrót; pisarz został pozbawiony czechosłowackiego obywatelstwa. Obecnie dzieli czas między Wiedeń i Pragę.
Pavel Kohout debiutował jako poeta w 1945 wierszami opublikowanymi na łamach pisma "Mladá fronta". W latach siedemdziesiątych wydawał opowiadania i eseje w drugim obiegu, między innymi "O čem bych psal, kdybych měl kam" (Tak píšu vám, pane Hrabal) - O czym bym pisał, gdybym mógł publikować (To dlatego piszę do pana, panie Hrabal, 1974), "Sborník k 70. narozeninám J. Wericha" (Tom z okazji siedemdziesiątych urodzin Jana Wericha, 1975), "Československý fejeton/fejetón" (Czechosłowackie felietony, cztery tomy opublikowane w latach 1976-79), "Fejetony zdarma, ne však bez prospěchu" (Darmowe felietony, które nie odniosły sukcesu, 1975-1979; 1980). W latach osiemdziesiątych publikował w drugim obiegu i zagranicą.
Kohout jest również dramatopisarzem. Premiera jego najbardziej znanej sztuki, "Ubohý vrah" (Biedny morderca) odbyła się w 1976 roku na Broadwayu. Kohout napisał też między innymi "Fool's Mate" (Kolega wariata, prapremiera w New End, w Londynie, w 1990 roku), "Fire In The Basement" (Pożar w suterenie, prapremiera w Traverse Theatre w Edynburgu w 1998 roku) i "Arthurovo bolero" (Bolero Artura, prapremiera w 2004 roku). Na podstawie sztuki Kohouta "Marie zápasí s anděly" (Maria walczy z aniołami) powstał film "Andělé moci" (Anioły władzy, reżyseria G.Albertazzi, 1988).
Kohout reżyserował w teatrze własne sztuki, a także dramaty innych autorów, między innymi "Rewizora" Gogola (Wiedeń, 1979). Jest również reżyserem filmowym, twórcą "Sedm zabitých" (Siedmiu zabitych, 1965, scenariusz z J. Mašínová), "Svatba s podmínkou" (1965) i "Ucho" (scenariusz J.Procházka, 1983).
Pisarz jest laureatem Wielkiej Austriackiej Nagrody Państwowej za Literaturę Europejską (Großer Österreichischer Staatspreis für Europäische Literatur) i członkiem Niemieckiej Akademii Języka i Dzieła (Deutsche Akademie für Sprache und Schöpfung).
Był trzykrotnie żonaty. Jest ojcem artysty plastyka Ondřeja Kohouta i pisarki Terezy Boučkovej.
