Stefan Canew
(ur. 7 sierpnia 1936, Czerwena woda k. Ruse, Bułgaria)
Bułgarski poeta, dramaturg, eseista. Zaliczany do tzw. pokolenia kwietniowego, które debiutowało po plenum kwietniowym KC KPZR w 1956, a znaczącą pozycję w literaturze zdobyło w następnej dekadzie. Choć dotknął go okresowy zakaz druku, w latach osiemdziesiątych został, obok Nedjałki Jordanowa, wykreowany przez "Trud" i inne gazety na reprezentatywnego pisarza bułgarskiego.
Stefan Canew uprawia poezję paradoksu, satyrę i lirykę osobistą. Wydał kilka tomów poetyckich: "Chroniki" (Kroniki - 1965), "Az pitam" (Pytam - 1975), "Nebesni premeżdija" (1986). We wczesnych utworach odwoływał się do tradycji romantycznej; w późniejszych - podobnie jak kilku innych poetów pokolenia kwietniowego - uciekał od sentymentalizmu w ironię, sarkazm, alegorię i groteskę; jego poezja zrodzona jest z niepokoju moralnego. Canew jest też autorem kilkunastu dramatów, nazywanych filozoficznymi, w których przewartościowuje narodowe mity, między innymi "Ostatniej nocy Sokratesa" (1988; w tym samym roku ukazał się w "Dialogu" polski przekład; w końcu lat osiemdziesiątych dramat cieszył się dużą popularnością na scenach polskich), "Drugiej prawdy o Joannie d'Arc" i "Życie to dwie kobiety".
Obecnie Canew nie jest aktywny jako twórca, ale - w przeciwieństwie do innych pisarzy - wciąż jest obecny w życiu publicznym i politycznym. Przeciwnicy pisarza, niechętni mu ze względu na jego związki z dawnym reżimem, nazywają go "postacią upolitycznionej kultury masowej", "quasi-literacką gwiazdą medialną, a nawet gwiazdką", która uzurpowała sobie prawo do reprezentowania literatury bułgarskiej. Znawcy życia literackiego w Bułgarii w okresie reżimu komunistycznego zwracają jednak uwagę, że krytycy literaccy akcentowali wówczas te cechy twórczości pisarzy, które mogły być uznane za zgodne z polityką partii. Stefan Canew należy do autorów, którzy dzięki tym praktykom nie zostali wyeliminowani z życia literackiego. Ceną, którą za to zapłacili, było wiele przekłamań interpretacyjnych.
