Autorzy

NERUDA Pablo
(ur. 12 lipca 1904, Parral, Chile - zm. 23 września 1973, Santiago, Chile)
Poeta. Urodził się jako Ricardo Eliecer Nefiali Reyes Besualto. Po raz pierwszy użył pseudonimu Pablo Neruda, kiedy w 1920 roku opublikował swoje debiutanckie wiersze w chilijskim czasopiśmie "Selva Austral". Był synem urzędnika kolejowego i nauczycielki, która zmarła, gdy był niemowlęciem. Wychowywany przez ojca i macochę w miasteczku Temuco, bardzo szybko zetknął się z książkami Lautremonta, Rimbauda i Victora Hugo, pod wpływem których w dziesiątym roku życia zaczął pisać własne poezje. Pseudonimu używał ze względu na rodzinę, która niechętnym okiem patrzyła na jego próby poetyckie. W 1921 roku Neruda rozpoczął studia w lnstytucie Pedagogicznym w Santiago i wkrótce - za wiersz "Pieśń świąteczna" - otrzymał pierwszą nagrodę na konkursie poetyckim zorganizowanym przez federację studentów chilijskich. Dzięki sprzedaniu praw autorskich do tego utworu, mógł w 1923 roku sfinansować wydanie swojego pierwszego zbiorku wierszy "Rzecz o zmierzchu". Otrzymał on tak dobre recenzje, że z wydaniem następnego nie było kłopotów i w 1924 roku ukazało się "Dwadzieścia wierszy o miłości i jedna pieśń rozpaczy" - utwór, którego erotyczny charakter jednych zaszokował, drugich zachwycił, a poecie przyniósł rozgłos na kontynencie. Jego popularność ugruntował kolejny tomik "Ryzyko człowieka nieśmiertelnego" (1926), gdzie twórca odszedł od tradycyjnej poetyki na rzecz eksperymentów formalnych, w których znać wpływ surrealistów.
W latach 1927-33 Neruda przebywał jako konsul chilijski w Birmie, na Cejlonie, w Indiach, Japonii i innych krajach Azji. Owocem pobytu na Dalekim Wschodzie było małżeństwo z Holenderką z wyspy Bali oraz wydanie w 1933 roku zbioru wierszy "Pobyt na ziemi I", w których oddalony od rodzinnego kraju twórca dał wyraz swojemu opuszczeniu i samotności. W 1933 roku Neruda wyjechał do Buenos-Aires, w roku następnym do Barcelony, a potem do Madrytu, gdzie pełnił funkcję konsula. Tam też wydał zbiór poetycki "Pobyt na ziemi II" oraz redagował wspólnie. między innymi, z Federico Garcia Lorcą pismo "El Cabalo verde pasa la poesia ("Zielony koń dla poezji"). W 1936 - roku rozwodu i drugiego ślubu poety i roku wybuchu wojny domowej w Hiszpanii - tworczość Nerudy nabiera coraz bardziej politycznego charakteru. Świadczy o tym kolejny tomik "Pobyt na ziemi III", a zwłaszcza włączony doń poemat "Hiszpania w sercu", o którym Garcia Lorca powiedział, że "jest bliższy krwi niż atramentowi", i który żołnierze republikańscy czytali w okopach.
W 1937 roku Neruda został odwołany z Hiszpanii po tym, jak nie mając pełnomocnictw, wyraził poparcie władz chilijskich d1a rządu republikańskiego. Z kolejną misją wysłany został do Paryża, gdzie pomagał uchodźcom hiszpańskim emigrować do Chile. Po powrocie do ojczyzny w 1944 roku zajął się działalnością polityczną. Został senatorem, ale w 1946 roku - po tym jak nazwał prezydenta Chile "marionetką USA" - musiał uciekać z kraju. Na emigracji w Meksyku wydał w 1950 roku swoje monumentalne dzieło, składającą się z trzystu czterdziestu wierszy "Pieśń powszechną", do której ilustracje wykonali malarze meksykańscy: Diego Rivera i David Alfardo Siqueiros. Kulminacją tej opisującej przyrodę i dzieje całej Ameryki Południowej epopei poetyckiej, której celem miało być odbudowanie tożsamości kulturowej Latynosów, jest apoteoza komunizmu, Stalina i Armii Czerwonej. Utwór został w Chile oficjalnie zakazany, a nielegalnie rozpowszechniała go partia komunistyczna. Poeta stał się ulubieńcem mass-mediów we wszystkich krajach realnego socjalizmu. W 1950 roku otrzymał Międzynarodową Nagrodę Pokoju, a w 1953 roku Leninowską Nagrodę Pokoju.
Kiedy po siedmiu latach, w Chile nastała polityczna odwilż, Neruda powrócił do kraju. W 1970 roku był faworytem komunistów na stanowisko prezydenta Chile, ale kiedy jego partia poparła kandydata socjalistycznego - Salvadora Allende, poeta ustąpił swojemu rywalowi, który po zwycięstwie wyborczym mianował go ambasadorem we Francji. W roku następnym Pablo Neruda uhonorowany został literacką Nagrodą Nobla za "poezję, która z nadzwyczajną siłą wyrażała los całego kontynentu". Podczas odczytu noblowskiego poeta powiedział, że jego twórczość zawsze była próbą przezwyciężenia nie opuszczającego go poczucia samotności. Neruda zmarł w 1973 roku - dwanaście dni po zamachu stanu Augusto Pinocheta. Jego pogrzeb zamienił się w wielką demonstrację polityczną. W 1974 roku wydano pośmiertnie ostatni tomik poety "Księga pytań".