Teodora Rapacka-Golczewska
RAPACKA Teodora Maria, Dora, zamężna Golczewska (11 IX 1890 Warszawa - 2 IV 1967 Toruń), aktorka. Była córką Władysława R., malarza, i Teofili z Idzikowskich, żoną -> Stefana Golczewskiego. Ukończyła prywatną pensję w Warszawie. Gry aktorskiej uczyła się u Wincentego Rapackiego-syna (zob. t. 1), śpiewu u S. Dudzińskiego. Występować zaczęła zapewne ok. 1911 w zespole J. Myszkowskiego w Kaliszu. W sez. 1911/12 była w T. Polskim w Poznaniu, w sez. 1912/13 znów u J. Myszkowskiego w Kaliszu, latem 1914 grała tam w zespole J. Jerzyńskiego. Następnie występowała m.in. w T. Nowości w Częstochowie, w T. Rozmaitości w Łomży. W 1917 brała udział w objeździe E. Gasińskiego po prowincji. W sez. 1918/19 zapewne ona była w t. Czarny Kot w Warszawie, potem znów na prowincji, np. w sierpniu 1919 we Włocławku w zespole W. Klimowicza, w listopadzie t.r. w Łowiczu u W. Radost-Modzelewskiej. W 1920 należała do zespołu t. plebiscytowego na Warmii prowadzonego przez T. Działosza; 13 IV t.r. w Biskupcu Reszelskim została ciężko pobita przez bojówkę niemiecką. Występowała potem w różnych teatrach, m.in. kolejno w Poznaniu, Grudziądzu (1921), Lublinie (sez. 1921/22), w połączonym zespole T. Miejskiego z Sosnowca i T. Polskiego z Katowic, w T. Miejskim w Grudziądzu (1925-31), w Sosnowcu (1934-36), w Częstochowie (sez. 1936/37). W sez. 1938/39 grała gościnnie w Kaliszu. W czasie okupacji niem. nie występowała. W 1945-48 należała do zespołu T. Studio MO w Warszawie. W 1948-54 była w T. im. Węgierki w Białymstoku. Od 1954 do przejścia na emeryturę w 1960 występowała w T. Ziemi Pomorskiej w Toruniu; tam 24 II 1960 obchodziła jubileusz pięćdziesięciolecia pracy artyst. w roli Mamki ("Romeo i Julia").
Początkowo grała takie role, jak: Orcio ("Nie-Boska komedia"), Klara ("Śluby panieńskie"), tyt. w "Nitouche", później charakterystyczne, jak: Dobrójska ("Śluby panieńskie"), Szambelanowa ("Pan Jowialski"), Dulska ("Moralność pani Dulskiej").
Bibl: Almanach 1966/67; Kaszyński: Teatralia; Żywot: Dwadzieścia sezonów; Gaz. Grudziądzka 1921 nr 118; Gaz. Lub. 1922 nr 3; Ilustr. Kur. Pol. 1960 nr 46; Kur. Warsz. 1930 nr 10; 1935 nr 253; Pam. Teatr. 1979 z. 4 s. 559-60; Akta (tu fot.), ZASP; Programy, IS PAN; Wosiek: Teatry objazdowe.
Ikon.: Fot. Arch. Dok. Mech., IS PAN.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994
