Osoby

Zbigniew Cynkutis (18 VIII 1938 Suwałki - 9 I 1987 pod Wrocławiem), aktor, reżyser, dyr. teatru, pedagog. Ukończył PWSTiF w Łodzi (1960) i na sez. 1960/61 został zaangażowany do T. Ziemi Opolskiej w Opolu. Występował w rolach Pawła ("Kolega" Simmla) i Łuki ("Zielone rękawice" Karpowicza), równo­cześnie uczęszczał na konserwatorium J. Grotowskiego do T. 13 Rzędów. Otrzymawszy propozycję zastę­pstwa w roli Guślarza ("Dziady" Mickiewicza), 1 VI 61 przeszedł do zespołu Grotowskiego i pozostał tam do końca sez. 1963/64. Grał Księcia Myszkina ("Idiota" wg Dostojewskiego w reż. W. Krygiera) oraz pamiętne role w spektaklach Grotowskiego: tyt. w "Kordianie" Słowackiego i Fausta w "Tragicznych dziejach doktora Fausta" Marlowe'a. W l. 1964-66 należał do zespołu T. Powszechnego w Łodzi (Horacy w "Szkole żon" Molie­ra, Gustaw w "Dziadach" Mickiewicza). W l. 1966-84 był aktorem, instruktorem, pedagogiem i najbliższym współpracownikiem Grotowskiego w Instytucie Ba­dań Metody Aktorskiej - T. Laboratorium we Wrocławiu, a okresowo także zastępcą dyr. (1977-80). Role z tego okresu: Laban-Parys w III wersji Akropolis wg Wyspiańskiego, Łazarz w "Apocalipsis cum figuris" Grotowskiego, Mulej w II wersji "Księcia Niezłomnego" wg Calderona-Słowackiego. Sporadycznie reżyserował na innych scenach, m.in. Reduta 70 - T. im. Osterwy w Lublinie ("Jałowa" 1973), T. Współczesny we Wrocławiu ("Peer Gynt" wg Ibsena 1976; "Matka Courage i jej dzieci" Brechta 1976, współpr. reż z K. Braunem). Wielokrotnie organizował i prowadził wykłady oraz staże parateatralne nt. metody aktorskiej T. Labora­torium, m. in. w Austrii, Australii, St. Zjednoczonych, Francji, Włoszech, Danii, Szwecji. W sez. 1980/81 współpracował w Theaterhaus w Berlinie Zach., od stycznia 1982 przez trzy lata wykładał w Hamilton College w Clinton (USA). Po rozwiązaniu się 31 VIII 84 zespołu T. Laboratorium założył i prowadził Dru­gie Studio Wrocławskie, realizując spektakle z udzia­łem aktorów polskich i zagranicznych (od 1 I 85). Zginął w wypadku samochodowym w drodze do Sobót­ki na II Forum Wrocławskiej Kultury.

Źródło: Almanach Sceny Polskiej 1986/1987. Tom XXVIII. Warszawa 1993.