Hugo Zathey
ZATHEY Hugo (10 I 1880 Kraków - 22 I 1951 Poznań), śpiewak, reżyser. Po ukończeniu szkoły średniej studiował na wydziale prawa i równocześnie uczył się śpiewu w konserwatorium w Krakowie. Wyjechał następnie na studia wokalne do Wiednia. W sierpniu 1903 wystąpił kilkakrotnie na scenie T. Miejskiego w Krakowie (w zespole operowym pod dyr. L. Hellera), w marcu 1904 śpiewał na koncertach w Wiedniu. Występował potem m.in. w t. w Stanisławowie (1905-08), Czerniowcach, Łodzi, Krakowie (m.in. w lutym 1914 w operetkach na scenie T. Miejskiego oraz od 19 II do lipca 1915). Był jednym z założycieli Krak. Tow. Operowego, które inaugurowało swoją działalność na scenie T. im. Słowackiego 28 VIII 1915 "Opowieściami Hoffmanna" i działało początkowo pod kier. Z. W 1915-18 występował w przedstawieniach Krak. Tow. Operowego (gł. na scenie T. Miejskiego w Krakowie), w 1916 był na gościnnych występach w Morawskiej Ostrawie i Brnie, w 1918-25 śpiewał i reżyserował w Lublanie (Opera Królewska) i Zagrzebiu; przyjeżdżał w tym czasie także na gościnne występy do kraju, m.in. w lecie 1922 był w Miejskim T. Opery i Operetki w Krakowie. W 1925-28 występował w T. Wielkim w Poznaniu, następnie we Lwowie i Bułgarii (m.in. w Sofii), potem znowu w T. Wielkim w Poznaniu, aż do 1939. W 1932 (25 VI-2 VII) gościnnie występował w Krakowie. W okresie II wojny światowej przebywał w Warszawie i udzielał prywatnie lekcji śpiewu. Od 1945 do 1950 pracował znowu w T. Wielkim w Poznaniu (jako śpiewak i reżyser). 2 XII 1948 obchodził w Operze Poznańskiej jubileusz czterdziestopięciolecia pracy scen. w partii Chorążego ("Hrabina"). Od 1925 reżyserował w Poznaniu szereg oper, m.in. "Ewangelistę", "Zygfryda", "Ariadnę z Naxos", "Don Juana". Od 1929 był prof. śpiewu w Wyższej Szkole Muzycznej w Poznaniu, a po II wojnie świat. także dziekanem.
Wyróżniał się dużą kulturą muz., dobrą techniką śpiewu, korzystnymi warunkami zewnętrznymi. Śpiewał wiele pierwszoplanowych partii basowych. Ważniejsze: Mefisto ("Faust"), Falstaff ("Wesołe kumoszki z Windsoru"), Król Henryk Ptasznik ("Lohengrin"), Zbigniew ("Straszny dwór"), Leporello ("Don Juan"), Warłaam ("Borys Godunow"), Faraon i Ramfis ("Aida"), Lindorf, Coppelius, Dapertutto i dr Miracle ("Opowieści Hoffmanna"), z okresu po II wojnie świat.: Bartłomiej ("Krakowiacy i Górale"), Sparafucile ("Rigoletto"), Stolnik ("Halka").
Bibl.: J. Reiss: Jak Kraków walczył o operę, Kraków 1934 s. 24, 27; Teatr 1951 nr 4/5 (S. Dąbrowski); Afisze i programy, IS PAN.
Ikon.; Fot. pryw. - MTWarszawa.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
