Antonina Junosza
GOSTOMSKA Antonina, z Dzierlińskich, pseud. Jolanta, Junoszanka, Junosza (3 VI 1870 Warszawa - 1944), aktorka. Była córką Leopolda Dzierlińskiego i Teofili z Malborskich. Uczyła się w szkole dram. E. Derynga i brała udział w występach szkolnych w Łodzi. W sez. letnim 1882 występowała pod nazwiskiem panieńskim w warsz. t. ogr. Belle Vue. W marcu 1883 debiutowała pod pseud. Junoszanka w t. lwow. w sztuce "Panie Kochanku". W sez. 1883/84 i prawdopodobnie 1884/85 występowała w Poznaniu. W lecie 1885 brała udział w występach zespołu pozn. na terenie Wielkopolski i we Wrocławiu. W 1886 występowała w Lublinie w zespole M. Kisielnickiego oraz w warsz. t. ogr. Alhambra. 29 VII 1887 debiutowała w WTR w roli Motruny ("Chata za wsią"), ale nie została zaangażowana; w kwietniu 1888 debiutowała w Krakowie w rolach Joasi ("Gęsi i gąski"), Ewy ("Rodzina Furiosów") i Heleny ("Państwo Wackowie"); w czerwcu 1888 ponownie debiutowała w WTR w rolach Emmy ("Śmierć cywilna") i Heleny ("Z przyjemnością"). W 1889 występowała w zespole J. Reckiego i L. Dobrzańskiego w Lublinie, w sez. letnim w warsz. t. ogr. Belle Vue. W 1890 wyszła za mąż za Jana Gostomskiego. W 1890-92 występowała w t. pozn. (pod pseud. Jolanta). 13 IV 1892 debiutowała w WTR w tyt. roli w sztuce "Lena", a 25 IV w roli Klary ("Śluby panieńskie") i tym razem została zaangażowana na stałe (występowała pod nazwiskiem Junosza-Gostomska). Posiadała dobre warunki sceniczne i przez długi czas występowała głównie w sztukach salonowych, potem przeszła do ról charakterystycznych. Grała m.in. Kamilę ("Dom otwarty"), Alicję ("Sapho"), Ludwikę ("Intryga i miłość"), Doktorową ("Koncert"), Wdowę ("Ich czworo"). W okresie dwudziestolecia międzywojennego rzadko już pojawiała się na scenie, m.in. 1922 i 1923 występowała gościnnie w T. im. Bogusławskiego w Warszawie. W 1925 obchodziła jubileusz 45-lecia pracy w roli Anieli ("Damy i huzary"). Występowała jeszcze w 1927 w T. Narodowym w Warszawie. Pod koniec życia straciła wzrok.
Bibl.: Czempiński: Teatry w Warszawie s. 218 (il.) Koryzna I s. 155; Łoza: Czy wiesz II; Pepłowski: Teatr we Lwowie II; EMTA 1887 nr 197, 201, 204, 1889 nr 306, 1893 nr 526 (il.); Spis ZASP 1923. Ikon.: Fot. pryw. i w rolach - MTWarszawa.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
