Dorota Terakowska
TERAKOWSKA Dorota
(ur.30 sierpnia 1938, Kraków, Polska - zm. 4 stycznia 2004, Kraków, Polska)
Pisarka, dziennikarka, z wykształcenia socjolog. Ukończyła Wydział Socjologii na Uniwersytecie Jagiellońskim w roku 1965. W młodości przeżyła epizod kabaretowo-aktorski - w końcu lat pięćdziesiątych występowała w krakowskim kabarecie "Piwnica pod Baranami", a potem także w kabarecie Wiesława Dymnego "Remiza" działającym w "Jaszczurach". W 1969 roku rozpoczęła wieloletnią współpracę jako redaktor i publicysta z "Gazetą Krakowską". W latach 1976-89 publikowała na łamach "Przekroju". W latach 1995-99 była wiceprezesem Spółdzielni Dziennikarzy "Przekrój". Przez sześć lat (1983-89) publikowała także w "Zeszytach Prasoznawczych". Należała do założycieli i pracowników dziennika "Czas Krakowski" (1990).
W drugiej połowie lat osiemdziesiątych Terakowska zaczęła żegnać się powoli z zawodem dziennikarskim i zajęła się literaturą. Najpierw, w 1986 roku, opublikowała w wydawnictwie podziemnym tom reportaży "Próba generalna" i powieść polityczną "Guma do żucia", i w tym samym roku zadebiutowała jako autorka książki dla dzieci zatytułowanej "Babci Brygidy szalona podróż po Krakowie". Wydany trzy lata później "Władca Lewawu" został szybko umieszczony w kanonie lektur szkolnych, a w ankiecie przeprowadzonej wśród bibliotekarzy i nauczycieli trafił do złotej dziesiątki najlepszych książek lat osiemdziesiatych. Entuzjastycznie przyjęta została - skierowana do nastoletnich odbiorców - "Córka Czarownic" wydana w roku 1991. Uhonorowano ją nagrodą literacką Książka Roku 1992 przyznawaną przez polską sekcję International Board on Book for Young People oraz wpisano na światową honorową listę im. Hansa Christiana Andersena w 1994 roku. Powieść Terakowskiej stawia przed młodym czytelnikiem pytania o porządek dobra i zła na świecie, pytania które powracają w kolejnych powieściach krakowskiej pisarki - "Lustrze pana Grymsa" bestsellerze roku 1995, "W krainie Kota" (1996) i "Samotności Bogów" (1998) nagrodzonej przez Bibliotekę Raczyńskich w Poznaniu jako Najlepsza Książka Wiosny `98 oraz przez polską sekcję Światowego Kuratorium Książki dla Młodzieży. Trzeci raz Terakowska otrzymała Nagrodę Literacką Roku od polskiej sekcji Światowej Rady Książki dla Młodzieży za powieść "Tam, gdzie spadają anioły" - powieść, w której poruszyła problem przedwczesnej śmierci i bezdomności.
W 2001 roku napisała powieść dla dorosłych, po którą jak się szybko okazało sięgnęła także młodzież - "Poczwarka" - o dziewczynce dotkniętej chorobą Downa. W ostatniej swojej powieści zatytułowanej "Ono" sięgnęła po kolejny trudny i kontrowersyjny temat, bo takich nie bała się podejmować w całej swojej twórczości - opowiedziała historię młodej, brutalnie zgwałconej dziewczyny. "Moje powieści nie są lekkie. - powiedziała - Niekiedy trochę bolą. Myślę, że o to chodzi w literaturze, żeby zostawiała także bolesny ślad."
W 2002 roku Terakowska otrzymała nagrodę Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej za twórczość i działalność artystyczną dla dzieci i młodzieży jako "pisarka podejmująca w swej twórczości trudne problemy współczesnego człowieka i współczesnego życia". Krytyk Przemysław Czapliński, napisał o niej, że "czyni swym pisarstwem coś niesłychanie trudnego: czytelnika młodszego wprowadza w dorosłość, natomiast w czytelniku starszym budzi uśpione poczucie wspólnoty ze światem".
