Alfons Fortwill
FORTWILL, Fortwil, Fortfil, Alfons, właśc. A. Festenstadt (ur. ok. 1886 - działał do 1921), aktor, piosenkarz. W 1904 był uczniem Klasy Dram. przy Warsz. Tow. Muz.; w maju 1905 wraz z zespołem warsz. Koła Miłośników Sceny występował we Włocławku. Od 25 VIII do 13 IX 1906 w T. Miejskim w Krakowie grał małe role, takie jak: Laszkiewicz ("Kościuszko pod Racławicami"), Hrabia Adolf ("Konfederaci barscy"), Młodzieniec I i Jacek ("Dziady"), Borzewski ("Warszawianka"), Adiutant Hetmana ("Ksiądz Marek"). Deklamował również w tym okresie na koncertach, m.in. w 1906 i 1907 w Warszawie. We wrześniu 1907 z zespołem Pol. Tow. Dramatycznego występował w T. Miejskim w Kaliszu. W 1. późniejszych był przede wszystkim piosenkarzem w kabaretach i teatrzykach varietes, np. w 1909 w t. Colosseum we Lwowie, nast. gł. w Warszawie, m.in. w 1913 w t. Nowy-Miniature, w sez. 1915/16 w t. Panorama, Palais de Glace i t. varietes przy ul. Marszałkowskiej 118, od grudnia 1916 w kabarecie lit. pn. T. Artystyczny, latem 1917 w letnim T. Artystycznym w ogrodzie "Oaza" przy ul. Wierzbowej. W 1918 występował w teatrzyku Czarny Kot w Radomiu (styczeń) oraz w kabarecie pn. T. Rozmaitości w Przemyślu (od poł. sierpnia); później znowu w Warszawie, m.in. w kwietniu 1919 w t. Argus. W 1921 stanął przed sądem w Warszawie oskarżony o zdradę stanu i szpiegostwo, najpierw na rzecz Rosji, a potem Niemiec (od 1915) i został skazany na pięć lat więzienia.
Bibl.: Felczyński: Fredreum s. 128 (tu błędna wiadomość o śmierci); Kaszyński: Teatralia; Sempoliński: Wielcy artyści (w indeksie błędne imię Leon); T. pol. 1890-1918, zabór austr. i pruski (tu błędne imię Leon); Wilski: Szkolnictwo; Echa Płoc. i Włocł. 1905 nr 36; Głos Radom. 1918 nr 3, 6; Kur. Warsz. 1919 nr 113, 1921 nr 117, 125; Lutnista 1907 nr 1-2; Nowiny Sez. 1913 nr 14; Afisze, IS PAN; Straus: Repertuar 1915-16.
Ikon.: J. Szperber. Panneau, karyk., rys., oł. - MTWarszawa
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego t.II, PWN Warszawa 1994
