Andrzej Hajek,Hayek
HAJEK , Hayek, Gajek Andrzej, także Dolnyj (działał 1907-1924), śpiewak. Był mężem -> Marii Stefflówny. Pierwsza informacja o jego karierze artyst. pochodzi z 1907; wystąpił wtedy w Samborze w partii Jontka ("Halka"). W lecie 1908 z zespołem lwow. T. Miejskiego był w Krakowie, śpiewał partię tyt. w "Fauście". "Przegląd Polski" odnotował, iż "głos młodego artysty brzmi bardzo przyjemnie, zdrowy oddech pozwala mu rozwinąć szeroką frazę melodyjną", skrytykowano jednak jego warunki scen. (niski wzrost). Na sez. 1908/09 zaangażował się do zespołu B. Bolesławskiego w Lublinie, śpiewał m.in. partię Jontka. W sez. 1909/10-1912/13 należał do zespołu T. Polskiego w Poznaniu, gdzie wykonywał czołowe partie tenorowe: Turiddu ("Rycerskość wieśniacza"), tyt. w "Mazepie" A. Munchheimera, Alfreda ("Traviata"), Kazimierza ("Hrabina"), Kawalera des Grieux ("Manon"). Zdaniem recenzentów w śpiewie potrafił przekazać całą gamę uczuć: "serdeczną szczerość", "rzewność i nieutuloną żałość", "dramatyczną siłę"; na scenie odznaczał się temperamentem i żywością ruchów. Publiczność pozn. otaczała go wielką sympatią, cieszył się popularnością, nagrywał płyty. W Poznaniu często jego partnerką była sopranistka M. Stefflówna, którą poślubił ok. 1914. Na sez. 1913/14 przeniósł się do zespołu A. Lelewicza w Lublinie, a po zamknięciu teatru w styczniu 1914, wrócił na występy gościnne do Poznania. W 1915 śpiewał partię Jontka w Wiedniu w przedstawieniach "Halki", zorganizowanych przez pol. artystów przebywających w tym mieście; w partii tej wystąpił także w T. Wielkim w Warszawie 23 V 1917, a jesienią 1919 śpiewał we Lwowie partie Stefana ("Straszny dwór") i Turiddu ("Rycerskość wieśniacza"). Później, do 1924 (a może dłużej), współpracował z ukr. t. Besida we Lwowie.
Bibl.: S.Czarnećkyj: Wybrane, Lwiw 1959 s. 151-152 (tu nazwisko Dolnyj); Kaczyński: Dzieje "Halki"; Kruk: Życie teatr.; T. pol. 1890-1918, zabór austr. i pruski (il.); 75 lat T. Pol. w Poznaniu s. 381, 388, 391, 395; Ukr. teatr s. 425; Dz. Lud. 1919 nr 290, 1922 nr 1, 1924 nr 55; Prz. Pol. 1908 t. 196 s. 548-563; Prz. Wielk. 1911 nr 39. 48, 1912 nr 42; Scena i Szt. 1912 nr 6, 7, 40, 44; Teatr 1911 z.1; Afisze, IS PAN.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994
