Marceli Boczkowski
BOCZKOWSKI Marceli Jakub (20 V 1820 Warszawa - 6 I 1893 Warszawa), aktor. Był synem oficera wojsk pol. Jakuba B. i Józefy Izabeli z Topolewskich. Początkowo pracował jako urzędnik. Następnie kształcił się w konserwatorium i w szkole dram. w Warszawie; brał też lekcje u J. Królikowskiego. Od 1839 należał do chóru t. warsz.; w 1842 debiutował jako aktor: 29 VI grał rolę Teodora ("Księżna i paź"), 16 VII Księcia de Chevreuse ("Pojedynek"), a 8 VIII Alfreda ("Mąż i żona"). Debiut był udany i B. uzyskał przeniesienie do zespołu dramatu t. warszawskich. Występował na scenie warsz. przez ponad pięćdziesiąt lat do listopada 1891. 13 I 1850 ożenił się z Marią Wiktorią z Pomorskich Schneider. Od 1846 pełnił funkcje rekwizytora t. warszawskich. W 1878 został zwolniony z WTR z niewielką emeryturą, ale wkrótce przyjęto go z powrotem. W ostatnim okresie życia wpadł w alkoholizm. Zmarł na skutek nieszczęśliwego wypadku (wpadł w otwartą zapadnię na scenie).
Początkowo grał role amantów i bohaterów, jak np. Lubomir ("Zrzędność i przekora"), Aramis ("Muszkietery"). Wg J. Kotarbińskiego "wyróżniał się postawą i obliczem senatorskim", "miał jednak głos tępy i matowy". Grał więc role podrzędne lub nawet nieme, m.in. Perełkę ("Zemsta"), Ducha, Aktora II, Księdza, Dworzanina ("Hamlet"), Tubala ("Kupiec wenecki"), Księdza ("Wiele hałasu o nic").
Bibl.: Kotarbiński: Aktorzy i aktorki s. 102-103; EMTA 1893 nr 485; Chomiński; Jasiński; Krogulski.
Ikon.: Fot. pryw. - IS PAN.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973