Jakub Glikson
GLIKSON Jakub Apolinary (1846 Dęblin - 18 XII 1930 Skolimów), aktor, dyr. teatru. Był synem kupca Szymona G. i Anny z domu Dimenthal. Od 13 XII 1871 został zaangażowany do t. krak. i występował tam do końca dyr. S. Koźmiana, grając przeważnie role epizodyczne, m.in. Zbira ("Beatryks Cenci"), Świętoszka ("Horsztyński"), Woźnego ("Wesele Figara"), Pistola ("Wesołe kumoszki z Windsoru"), Kenta ("Król Lear"), Marcina ("Wielki człowiek do małych interesów"), Zbroję ("Konfederaci barscy"), Pysznickiego ("Zabobon, czyli Krakowiacy i Górale"), Schultzego ("Emigracja chłopska"). Pełnił równocześnie funkcję sekretarza teatru. Po ustąpieniu S. Koźmiana uzyskał dzierżawę t. krak. (od sez. 1885/86) i prowadził go przez osiem lat aż do otwarcia nowego gmachu teatr. przy placu św. Ducha, powołując kolejno na kierowników artyst. Z. Sarneckiego, A. Podwyszyńskiego, W. Szymanowskiego, A. Lubicza, R. Żelazowskiego i W. Antoniewskiego. Był przede wszystkim dobrym administratorem, uregulował sytuację finansową t., powodując jednak, w porównaniu z okresem koźmianowskim, obniżenie poziomu artystycznego. Ustąpiwszy w 1893 (ostatnie przedstawienie w T. Starym odbyło się 31 VIII 1893) starał się bezskutecznie o dyr. t. w Łodzi, oraz zamierzał zorganizować sezonowy zespół objazdowy, do którego chciał zaprosić m.in. H. Modrzejewską. W 1895 miał proces w związku z prowadzeniem salonu hazardowego. Następnie przeniósł się do Lwowa i tam (od 1900) pracował przez wiele lat jako kierownik administracyjny teatru. Podczas okupacji Lwowa przez wojska carskie, w okresie I wojny świat. (1915), był przez 2 miesiące (od maja do połowy lipca) wspólnie z K. Makuszyńskim dyr. t. lwowskiego. Nie miał wprawdzie odpowiedniego wykształcenia i t. traktował jako przedsiębiorstwo dochodowe, zasłużył się jednak jako sprężysty administrator. Żoną jego była Kunegunda ze Sroczyńskich.
Bibl.: Dzieje t. krak. s. 118-120; Błeszyński: Glikson; Estreicher: Teatra; Grzymała-Siedlecki: Pawlikowski; PSB VIII (T. Trzciński); Solski: Wspomnienia (il.); Afisz teatr. 1965 nr 11 (il.); EMTA 1890 nr 349, 1893 nr 349; Scena pol. 1931 z. 1 (K. Makuszyński); Kur. warsz. 1894 nr 292, 1915 nr 127, 1930 nr 347; Akt zgonu 35/1930, USC Konstancin-Jeziorna.
Ikon.: Fot. - IS PAN.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
