Józef Nowiński
NOWIŃSKI Józef, także Nowicki, Nowański, Nowacki, Niwiński (działał 1899-1909), aktor. W sez. 1899/1900 i jesienią 1900 występował w T. Miejskim w Krakowie, w takich rolach, jak: Szaraczek ("Zaczarowane koło"), Chłop ("Sybir"), Trzeci z ludu ("Kordian"). W sez. 1900/01 grał w zespole J. Lasockiego w Częstochowie, m.in. Filokomesa ("Piękna Helena"), Guerissaca ("Dama od Maksyma"). Latem 1901 wrócił do Krakowa i nadal grał w T. Miejskim, a w sez. 1902/03 również w T. Ludowym (także jako Nowicki), m.in. Pichlera ("Wieczór świętojański"), Fastolfa ("Młyn diabelski"), Kamiońskiego ("Meir Ezofowicz"), Woźnego ("Szalony pomysł"), Muzykanta ("Dla świętej ziemi"), Jegomościa ("Gagatek pana majstra"). W sez. 1904/05 nazwiska Nowiński, Nowański, Niwiński pojawiają się na afiszach obydwu t. krak., m.in. w rolach Seida ("Konfederaci barscy"), Deputowanego i Generała Madalińskiego ("Przekupka warszawska"), Spiskowca I ("Belweder"). W sez. 1906/07 występował nadal w krak. T. Ludowym, także jako Nowicki, m.in. w roli Młodego człowieka ("Szatańska para"), a od wiosny 1907 do 1909 także w T. Miejskim (np. Obywatel I w "Beatrix Cenci"). W sez. 1908/09 podano przy nazwisku Nowiński imię. Nie jest pewne, czy wiadomości te dotyczą jednego aktora, niektóre z nich mogą odnosić się do występującego równocześnie w Krakowie Józefa Nowickiego lub innych aktorów Nowińskich (zob. t. 1).
Bibl.: Gembala, Solańska-Szczepanik: Repertuar; Afisze, IS PAN, MTWarszawa; Wosiek: Teatry lud.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994