Halina Bruczówna
BRUCZÓWNA Halina Wanda, właśc. H.W. Bnińska (działała od 1913 - zm. 3 X 1937 Nowy Jork), aktorka, śpiewaczka. Debiutowała w sez. 1913/14 w T. Nowoczesnym w Warszawie, następnie występowała w 1915-16 w T. Małym, w 1916-19 w T. Letnim. Z największym powodzeniem grała w lekkich komediach i farsach, do czego predestynowały ją oryginalna uroda i wdzięk. P. Owerłło pisał, że była to "aktorka o ładnych oczach i pięknej dykcji". Grała m.in. takie role jak: Ewa ("Dama do towarzystwa"), Emma Nilson ("Złoty interes"), Teresa ("Król"), Filomena ("Kościuszko pod Racławicami"), Genowefa ("Rezerwista"). Równocześnie zdobyła rozgłos występami w filmach, m.in. "Ochrana warszawska i jej tajemnice" (1916), "Carska faworyta" (1918), "Ludzie bez jutra" (1921).
W 1919 wyjechała do Stanów Zjednoczonych, gdzie urządzała koncerty i przedstawienia w środowiskach emigracyjnych; dzięki nim zebrała ok. miliona dolarów na rzecz pol. "pożyczki odrodzenia". Wystąpiła także w T. Ludowym w Nowym Jorku oraz na koncertach w tamtejszym uniwersytecie. W 1920 próbowała grać w języku ang. w Princess Theatre. W 1922 przyjechała do kraju, aby zorganizować zespół baletowy, z którym zamierzała propagować sztukę i tańce pol. w Ameryce, jednak nie zdołała tego zrealizować. Powróciwszy do Ameryki grała w pol. wersjach filmów amerykańskich i prowadziła agencję koncertowo-teatralną. W 1930 brała udział w przedstawieniach pol. w Paryżu, a w 1931 śpiewała na recitalu w Londynie.
Bibl.: Banaszkiewicz, Witczak; Czempiński: Teatry w Warszawie s. 231 (il.); EdS II; Owerłł; Ilustr. Prz. teatr. 1922 nr 22; Kino 1926 nr 6; Kur. warsz. 1937 nr 273; J. Galewski: Wspomnienia, maszynopis, IS PAN; Straus: Repertuar 1914-15, 1915-16.
Ikon.: S. Norblin: Portret w stroju do konnej jazdy, pastel, 1916 - MTWarszawa; Fot. pryw. i w rolach - IS PAN, MTWarszawa, zb. S. Dąbrowskiego.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973