Antonina Campi
CAMPI Antonina, z Miklaszewiczów, Mikłaszewiczów (10 XII 1773 Lublin - 3 IX 1822 Monachium), śpiewaczka. Była córką Miklaszewicza (Mikłaszewicza), muzyka katedry lub. i dyr. orkiestry. Od wczesnych lat wyróżniała się wspaniałym głosem. Pierwszy raz wystąpiła publicznie w 1785 w Lublinie. W 1788 została nadworną śpiewaczką króla Stanisława Augusta. Od maja 1789 studiowała w królewskiej szkole śpiewu pod kier. L. Persechiniego. Śpiewała dość często na koncertach w Warszawie (m.in. 13 IV 1789); 3 i 4 VII 1790 wystąpiła w operze "Vergine del Sole". W dowód uznania otrzymywała często od króla prezenty. Na zaproszenie D. Guardasoniego, antreprenera opery włos. w Pradze, wyjechała w 1791 (po 27 IV) do stolicy Czech; 2 II 1792 wyszła za mąż za basistę G. Campi. W Pradze rozpoczęła świat. karierę śpiewaczą. Zdobyła szczególne uznanie w operach Mozarta w partiach Hrabiny ("Wesele Figara"), Donny Anny ("Don Juan"), Królowej Nocy ("Zaczarowany flet"); Mozart, zachwycony jej głosem i techniką, specjalnie dla niej napisał brawurową arię, której poza nią żadna z ówczesnych śpiewaczek nie była w stanie dokładnie wykonać. Z Pragi przeniosła się do Wiednia i 13 VI 1801 śpiewała partię Klary ("Aleksander") na otwarcie Theater an der Wien. Do kwietnia 1818 była primadonną opery cesarskiej (występowała na obydwu scenach). F. Paer napisał dla niej operę "Sardzino". Jako śpiewaczka świat. sławy odbyła w 1817 i 1820 tournee artyst. po Europie, w czasie którego śpiewała również w Krakowie, Lwowie i Warszawie (16 IX 1820 partię Amenaidy - "Tankred" i 23 IX na koncercie; po występach otrzymała od cara Aleksandra I pierścień brylantowy). J.T.S. Jasiński pisał wówczas o niej: "Głos prześliczny, równy, umiejętnie prowadzony, połączony z nadzwyczajną łatwością, stanowi główną zaletę tej artystki". W 1821 występowała jeszcze w Pradze, Berlinie i Warszawie.
Była uważana za jedną z najwybitniejszych śpiewaczek swego czasu w Europie. Skala jej sopranu obejmowała trzy oktawy: od altowego ,,g" do wysokiego "f". Podziwiano piękno i giętkość jej głosu oraz nadzwyczajnie wyrobioną koloraturę, a jej tryle porównywano z kunsztem A. Catalani. Z ważniejszych partii operowych C. należy jeszcze wymienić Marię ("Łaska imperatora") i Konstancję ("Uprowadzenie z seraju"). Bibl.: Biogr. Lex. des Kaiserthums Oesterreicht. t.II, Wien 1857; Bernacki: Teatr; EdS II; M. Karasowski: Rys historyczny opery polskiej, Warszawa 1859 s. 209; Kosch: Deutsches Th. Lex. I; Neuer historischer biogr. Lex. der Tonkunstler, Leipzig 1892 t. I; Pepłowski: Teatr we Lwowie I; Prosnak: Kultura muz. Warszawy XVIII w.; Sowiński: Słownik muzyków; Wierzbicka: Sześć studiów; Tyg. muz. 1820 nr 7; AGAD Arch. Rodzinne Poniatowskich sygn. 423, 424; Chomiński; Jasiński; Krogulski.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973