Filomena Cieślińska
CIEŚLIŃSKA Filomena, Antonina, zamężna Welling, Velling (ur. w Warszawie; działała 1878-1888), aktorka. Była córką warsz. szewca; przeniosła się wraz z matką do Krakowa i tu 2 III 1878 debiutowała w roli Łucji ("Polowanie na zięciów"); odtąd w t. krak. występowała bez przerwy do czerwca 1881. Od ślubu we wrześniu 1880 zaczęła występować pod nazwiskiem męża, ale w późniejszych latach używała przemiennie na scenie obu nazwisk. W 1881 zaangażowana przez K. Doroszyńskiego, z jego zespołem pozn. występowała latem w warsz. t. ogr. Belle Vue; w następnych sez. 1881/82 i 1882/83 w Poznaniu, a w lecie 1882 w warsz. t. ogr. Alhambra. W 1883 debiutowała w WTR: 2 IX w roli Amelki ("Przed śniadaniem"), 3 IX Helenki ("Pan Damazy"), a 21 X w roli Antoniny ("Iskierka"). Zdaniem recenzenta "Echa Muzycznego i Teatralnego" (1883 nr 4) miała "wdzięk młodości i rutynę", "głos sympatyczny, ale nikły i niezbyt giętki", "grała przyjemnie, ale szablonowo". Wg M. Chomińskiego była "ślepym naśladownictwem Romany Popiel". Nie zaangażowana do WTR, w sez. 1883/84 wróciła na prowincję i występowała w zespole J. Otrembowej (Rypin, Płock). Od czerwca 1884 otrzymała engagement do WTR i pracowała następnie do 1887 w T. Małym, T. Nowym i T. Letnim. Grała głównie role naiwnych i amantek w komediach, m.in. Klarę ("Śluby panieńskie"), Joasię ("Gęsi i gąski"), Andzię ("Prelegent"). W 1887 powróciła na scenę t. poznańskiego. W następnym roku wyjechała do Francji, prawdopodobnie na stałe.
Bibl.: Got: Teatr Koźmiana; Koryzna I s. 148, 151; Koźmian: Teatr; EMTA 1883 nr 4, 1884 nr 24, 39; Afisze, IS PAN; Chomiński.
Ikon.: Fot. w rolach - Bibl. Nar. (Zakład Grafiki).
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
