Józefa Daszkiewicz
DASZKIEWICZ Józefa Anna, zamężna Śliwińska (14 III 1813 lub 1815 Warszawa - 24 VIII 1886 Płock), aktorka, śpiewaczka. Za radą L. Osińskiego wstąpiła do warsz. szkoły dramatycznej. Będąc jeszcze uczennicą debiutowała 9 X 1832 w t. warsz. jako Wieczór ("Chłop milionowy"). Należała równocześnie do chóru opery i 24 II 1833 na inauguracyjnym przedstawieniu w T. Wielkim śpiewała partię Berty ("Cyrulik sewilski"). Po zaangażowaniu do zespołu dramatu t. warsz. wystąpiła pierwszy raz 18 II 1833 w roli Anieli ("Wuj i siostrzeniec"). Wkrótce zdobyła sympatię publiczności grając role "naiwnych", amantek oraz role chłopięce, m.in. Minetkę ("Kotka przemieniona w kobietę"), Jennie ("Trilby"), Celinę ("Teobald"), Signorę Roselini ("Mleczna siostra"), Matyldę ("Wiecznie, czyli Szal młodości"). Występowała także w operach, m.in. śpiewała partię Anusi ("Wolny strzelec"). Obdarzona była korzystnymi warunkami zewnętrznymi. "Postać ujmująca, głos dźwięczny, niewypowiedzianego powabu wyraz twarzy, uśmiech, spojrzenie, dowcip i poruszenia zręczne" - pisał o niej J.T.S. Jasiński. W 1839 wyjechała na kurację za granicę. Powróciwszy po przeszło półrocznej przerwie (3 VIII 1840) do t. warsz. spotkała się z entuzjastycznym przyjęciem publiczności. 27 IV 1841 wyszła za mąż za urzędnika Bronisława Śliwińskiego. Występowała jeszcze przez dwa lata używając w pracy scen. nazwiska męża. Do opuszczenia t. zmusiła ją ciężka choroba; ostatni raz wystąpiła na scenie T. Rozmaitości 7 V 1848 grając rolę pani Chaudoreille ("Piętro wyżej"). W 1849 otrzymała emeryturę. Wkrótce przeniosła się do Kalisza, gdzie mąż jej otrzymał stanowisko rejenta.
Bibl.: Album teatr. I s. 20 (il.); Estreicher: Historia sceny warsz. s. 767, 769-771, 775; Pam. Sceny warsz. 1838 s. 77-79, 1839s. 66, 67,78, 108,239, 1840 s. 116,123, 124, 143; Rapacki: Sto lat (il.); Rulikowski: Teatr warsz.; Wspomnienia aktorów; EMTA 1886 nr 156; Afisze, IS PAN; Chomiński; Jasiński; Krogulski.
Ikon.: NN: D. jako Estella (Estella, czyli Ojciec i córka), lit., Teatra Warszawskie 1836, II, 8; NN: D. jako Julia (Prawda i kłamstwo), lit.,Teatra Warszawskie 1837, III, 1; J. Głowacki (zakład lit. F. Schustra): D. jako Nana (Primadonna), lit. J.T.S. Jasiński: Prace dramatyczne 1838, VI; NN: D. jako Zoe (Zoe, czyli Kochanek pożyczony), lit. Teatra Warszawskie, 1839, III, 5; W. Schertle (zakład lit. C. Pohla): Portret, lit., 1839 - Bibl. Nar. (Zakład Grafiki); J. Głowacki (zakład lit. Banku Polskiego): Portret, lit., Świat Dramatyczny 1839, t. 2.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
