Franciszek Durszlag
DURSZLAG, Durszlak, Franciszek, Jan (działał 1781-1796), aktor. Przed wstąpieniem do t. był piwniczym w Krakowie "u najbogatszego z tutejszych winiarzy". Należał do pierwszego zespołu zawodowego t. pol. w Krakowie; występował od października 1781 do października 1782 (antrepryza M. Witkowskiego, od 12 III 1782 M. Esmonda). Grał role służących, m.in. Johana ("Małżeństwo z kalendarza"), Wszędobylskiego ("Staruszka młoda"), Burdeckiego ("Junak"), Hulakę ("Przywidzenia punktu honoru"), Marcina ("Doktor lubelski"). Od listopada 1782 do wiosny 1785 należał do zespołu J. Srokowskiego (występy w Poznaniu, w sez. 1784/85 w Krakowie). Następnie występował w t. warsz. (antrepryza F. Ryxa); m.in. brał udział w premierze "Sarmatyzmu" (19 VI 1785). W 1787-90 grał w t. lub., brał także udział w występach zespołu lub. we Lwowie (grudzień 1787, styczeń 1789). W 1794-96 należał do zespołu D. Morawskiego (we Lwowie, potem Grodnie i Wilnie). Wg J.T.S. Jasińskiego "nie posiadał takich zdolności, które by mu przynajmniej utrzymanie zapewnić mogły".
Bibl.: Bąkowski: Teatr krak. s. 22; Bernacki: Teatr; Grot: Dzieje sceny w Poznaniu; Miller; Teatr i muzyka na Litwie; Raszewski: Staroświecczyzna; Riabinin: Teatr w Lublinie s. 5, 11; Chomiński; Jasiński.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
