Józef Kasprowicz
KASPROWICZ Józef (1855 Kraków - 26 X 1889 Kraków), aktor, dyr. teatru. Był pierwszym mężem -> Amalii K. Debiutował w 1873 w zespole wędrownym W Galicji. W pierwszej poł. 1876 występował w t. pozn., w lecie w warsz. t. ogr. Tivoli, od września do 4 XI w t. krak., w ] 877 w Rzeszowie, Tarnowie i w zespole J. Piaseckiej w Przemyślu, w 1878 w Rzeszowie (grał tu Hamleta) w lecie 1878 w warsz. t. ogr. Eldorado. Zimą 1878 zaangażował się do t. lwow., gdzie występował zapewne do 1881; w 1880 z zespołem lwow. odwiedził Kraków. 19 III 1881 we Lwowie ożenił się ze śpiewaczką Amalią Zion. Na sez. 1881/82 przeniósł się wraz z nią do t. w Poznaniu, w lecie 1882 występował z zespołem A. Łukowicza w Petersburgu, a następnie z części tego zespołu stworzył własny i od grudnia 1882 do marca 1883 grał z nim w Łomży. W 1883-89 stale występował we Lwowie.
Obdarzony dobrymi warunkami scen., grał przeważnie drugich amantów, niekiedy także role charakterystyczne. Wg S. Pepłowskiego aktor staranny, który "może być dobrym kochankiem lirycznym", lecz musi pozbyć się "płaczliwej nieco dykcji". Role: Lubomir ("Zrzędność i przekora"), Adolf ("Dom otwarty"), Walery ("Świętoszek"), Adam ("Nowy dziennik"), Paweł ("Świat nudów"), Bajdalski ("Pan Damazy"), Adolf ("Dom otwarty"), Karol ("Radcy pana radcy"), Hulatyński ("Gęsi i gąski").
Bibl.: Got: Teatr Koźmiana; Koryzna I s. 148; Pepłowski: Teatr we Lwowie II; Pepłowski: Siły sceny lwow. s. 20; Rocz. t. we Lwowie 1885, 1886, 1887; Czas 1889 nr 249, 250; Echa płoc. i łomż. 1883 nr 6-11; Afisze, IS PAN.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
