Irena Niesiołowska
NIESIOŁOWSKA Irena, właśc. Łastawiecka (działała 1882-1900), aktorka, śpiewaczka. W sez. 1883/84 występowała w t. pozn. (wg W. Koryzny od sez. 1882/83), w 1885 w warsz. t. ogr. Belle Vue, a w 1886 w zespole T. Smotryckiego w Piotrkowie (marzec-maj), Częstochowie i Łodzi (maj), w warsz. t. ogr. Promenada (początek czerwca), w zespole M. Kisielnickiego w Lublinie (od 13 VI do lipca) i ponownie u T. Smotryckiego w warsz. t. ogr. Czyste (lipiec). 28 VII tego roku debiutowała w WTR w roli Julii ("Pozytywni"), 9 VIII w roli Guwernantki ("Miłość ubogiego młodzieńca") i 30 VIII w roli Hortensji ("Biała kamelia"), nie została jednak zaangażowana. W 1887 występowała w zespole J. Szymborskiego, a w lipcu tego roku starała się, ale bezskutecznie o prawo ponownego debiutowania w WTR. We wrześniu 1887 została zaangażowana do t. lwow. jako aktorka "do ról salonowych". Latem 1888 występowała w warsz. t. ogr. Alhambra, potem gościnnie w Krakowie: w grudniu 1888 (20 XII grała rolę Elli Rosen w "Rodzinie Furiozów" i 26 XII rolę Antoniny w "Teodorze") oraz w lutym 1889; występy te nie przyniosły jej powodzenia. Grała zwykle role amantek, jaknp. Zosia ("Krakowiacy i Górale, czyli Smocza jama"), Kamila ("Gałganduch, czyli Trójka hultajska"), Wanda ("Mąż z grzeczności"), Amelia ("Zbójcy"); porzuciła jednak ten typ ról, zaczęła zapewne szkolić dobry z natury głos sopranowy i w latach dziewięćdziesiątych XIX w. stała się jedną z lepszych śpiewaczek w zespołach prowincjonalnych. W 1892 występowała w zespole Cz. Janowskiego w Łodzi, Piotrkowie i w warsz. t. ogr. Belle Vue oraz w zespole L. Czystogórskiego w Lublinie, w 1893 w zespole Cz. Janowskiego w Lublinie i w warsz. teatrzyku ogr. Eldorado (dyr. L. Czystogórski); w sez. 1893/94 należała do zespołu B. Mareckiego w Lublinie i w lecie 1894 występowała z nim w warsz. t. ogr. Belle Vue. Następnie przeniosła się do t. krak., gdzie od 3 VII do połowy sierpnia tego roku śpiewała partie operowe i operetkowe, takie jak: Siebel ("Faust"), Helenka ("Duch wojewody"), Inez ("Faworyta"), Lady Sylwia ("Dziecko szczęścia"), Margit van der Meeren ("Weseli spadkobiercy"), Księżna ("Ptasznik z Tyrolu"), oraz partia tyt. w "Halce". Jesienią 1894 należała do zespołu I. Józefowicza w Lublinie, potem do zespołu L. Czystogórskiego, w którym występowała też w 1895 w Radomiu (od stycznia do marca), w Sielcu i w Dąbrowie Górniczej (wiosną). We wrześniu i październiku 1895 występowała w zespole B. Mareckiego w Radomiu, od listopada tego roku w zespole F. Felińskiego w Lublinie, w Ciechocinku (1896) i ponownie w Lublinie (3 X 1896 - 6 V 1897). W 1897 wyjechała na studia wokalne do Mediolanu i podobno występowała we Włoszech. Po powrocie do kraju w sez. 1899/1900 występowała w zespole B. Mareckiego w Lublinie, Kielcach (marzec 1900) i Łodzi (od maja 1900).
Bibl.: Czachowska: Zapolska; Filler: Melpomena; Koryzna I s. 155; Olszewski: Z kronik teatr.; Pepłowski: Teatr we Lwowie II; EMTA 1886 nr 148, 150, 153, 1887 nr 197, 200, 206, 214, 1888 nr 273, 1889 nr 281; Gaz. lub. 1895 nr 78; Afisze, IS PAN; Chomiński.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
