Teofila Palińska
PALIŃSKA Teofila, zamężna Brujewicz (11 V 1821 - 4 IV 1874), tancerka, aktorka. 1 I 1835 występowała na scenie warsz. w orszaku amorków w obrazie "Powinszowanie". Jako uczennica warsz. szkoły baletowej debiutowała 12 IV 1835 w szkolnym przedstawieniu "Wesela w Ojcowie". Następnie do 1844 była koryfejką i występowała w wielu baletach, m.in. "Mimili, czyli Styryjczykowie". W 1843 zwróciła na siebie uwagę wykonaniem solowego tańca hiszpańskiego "Gitana" w krotochwili "Siedem dziewcząt pod bronią". Równocześnie z występami na scenie zaczęła uczęszczać do warsz. Szkoły Dramatycznej i 1 VII 1842 w T. Rozmaitości zagrała rolę tyt. w "Mirandolinie". J.T.S. Jasiński chwalił jej "piękne ułożenie, piękne rysy twarzy", "głos dźwięczny, żywość, dowcip w mowie, naturalność, swobodę nierażącą zbyteczną śmiałością, lecz powabną, ujmującą"; pisał: "nie była ona potęgą talentu, ale była prawdziwą rozkoszą patrzących". Grała przeważnie role amantek, takie jak: Eliza ("Porwanie"), Pani de Nerys ("Matka chrzestna"), Flora ("Pan Geldhab"), Izabela ("Pieniacze"), Paulina ("Kuzynek, czyli Korespondencja"), Eliza ("Niedorostek"), Cecylia ("Pełnoletnia panna"), Lucylla ("Kto kocha ten się kłóci"), a także wielokrotnie Mirandolinę ("Mirandolina"). Wykonywała jeszcze niekiedy partie baletowe, ale w zasadzie od 1843 grała wyłącznie w dramacie. W listopadzie 1847 wyszła za urzędnika Brujewicza i opuściła scenę. Ostatni raz występowała: 25 X 1847 jako Sabina ("Dzieci żołnierskie") i 26 X 1847 jako Stefania ("Arcydzieło nieznane").
Bibl.: Pudełek: Warsz. balet romantyczny; Afisze, MTWarszawa; Chomiński; Jasiński.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
