Leon Pierożyński
PIEROŻYŃSKI Leon (ur. ok. 1745 lub 1753 - zm. 1827 Łyczawka k. Starokonstantynowa), aktor, dyr. teatru. Był mężem -> Franciszki P. Wg W. Bogusławskiego 4 XI 1777 debiutował w T. Narodowym w Warszawie w sztuce, którą sam przełożył pt. "Pasterka sabaudzka". W tym okresie ożenił się z Franciszką Marunowską, późniejszą aktorką. W 1778 i 1781 występował z własnym zespołem w Lublinie, 1781-83 w zespole A. i T. Truskolaskich we Lwowie i krótko w Lublinie, a po ich odjeździe do Warszawy, dawał tam jeszcze podobno z resztą zespołu przez krótki czas przedstawienia. Od końca 1783 do 1785 był dyr. t. dworskiego w Nieświeżu (i być może przyjeżdżał w 1783 na występy do Wilna). W 1785 wyjechał na krótko do Wilna. 7 V 1786 wystąpił w Warszawie w roli Osmina ("Soliman II, czyli Trzy sułtanki") i zaangażowany do zespołu grał tu do 1789. W 1789 prowadził z J. Harasimowiczem i W. Jasińskim t. w Lublinie. W 1791 grał w Warszawie w t. w Łazienkach Alego ("Dwaj skąpcy"), ale w T. Narodowym więcej nie występował. W 1794 "trzymał pocztę w Smile" na Ukrainie. W 1795 występował w Wilnie w zespole Żółkiewskiej, a także na scenie dworskiej w Dereczynie. Ok. 1800 przeniósł się na Wołyń, gdzie pisywał poezje panegiryczne dla ziemian. Był także zdolnym tłumaczem - przełożył na język pol. wiele oper i komedii, m.in. "Zazdrości wieśniacze", "Johankę i Bernardona", "Żołnierza czarnoksiężnika", "Żonę zazdrosną". M. Chomiński i J.T.S. Jasiński podają, że P. miał na imię Dominik.
Bibl.: Bernacki: Teatr; Bogusławski: Dzieje T.N. s. 341-346; Dąbrowski: Teatr w Lublinie; Miller: Teatr i muzyka na Litwie; Pepłowski: Teatr we Lwowie I; Riabinin: Teatr w Lublinie; Szwankowski: Teatr Bogusławskiego; Teatr Narodowy 1765-1794; M. Witkowski: Świat teatralny młodego Mickiewicza, Warszawa 1971; Biblioteka warsz. 1844, t. IV, s. 421-425; Pam. teatr. 1953 z. 1 (K. Wierzbicka); Chomiński; Jasiński; Teki Bogusławskich 222, MNWarszawa.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
