Jan Nepomucen Piotrowski
PIOTROWSKI Jan Nepomucen (1816 Nieśmierów - 17 V 1878 Kalisz), aktor, dyr. teatru. Był synem Jana P. i Marianny z Łączkowskich, mężem -> Ludwiki Kłyszyńskiej. Debiutował w 1839 w Radomiu w zespole W. Raszewskiego, u którego występował także w 1840, m.iń. w Kutnie. W czerwcu 1841 należał do "działówki" w Tomaszowie Mazowieckim, w 1842 zorganizował własny zespół i dawał z nim przedstawienia w Kaliszu (od czerwca do lipca), Wieluniu (od lipca do września) i w Koninie (do końca tego roku, a także prawdopodobnie w początkach 1843). Do kwietnia 1843 P. występował u H. Popiołka, m.in. w Łęczycy, gdzie następnie sam prowadził zespół (do końca sierpnia tego roku). W grudniu 1843 występował w t. krak., m.in. w roli Pereza ("Rita Hiszpanka"), od stycznia 1844 został zaangażowany do t. krak. i pozostał tam do połowy 1846; uczestniczył też w wyjazdach zespołu krak. do Poznania i Kalisza. Wg określenia K. Estreichera grał w Krakowie "role niższe, obojętne", jak np. Wiernicki ("Szkoła obmowy"), Baron ("Córka adwokata"). W końcu 1846 występował w Radomiu, w 1847 w zespole K. Nowińskiego w Kaliszu. W lecie 1850 prowadził własny zespół w Ciechocinku, jesienią tego roku podobno występował w Kaliszu. W lecie 1851 znowu kierował zespołem w Ciechocinku, a od 11 IX do końca października 1851 w Płocku. W 1852 występował w zespole P. Ratajewicza w Siedlcach, Międzyrzecu i Terespolu, w 1855 u J. Barańskiego w Solcu, w 1856-57 u P. Ratajewicza, m.in. w Radomiu i Łomży, od czerwca 1857 zapewne do 1859 u J. Barańskiego, m.in. w Częstochowie i Łowiczu. Latem 1868 prawdopodobnie on występował w warsz. t. ogr. Tivoli. Początkowo grywał amantów, np. Birbanckiego ("Dożywocie"), Wacława ("Stara romantyczka"), jednak uznano, że odpowiedniejsze dla niego były role charakterystyczne, takie jak: Piotr Zrzęda ("Zrzędność i przekora"), Major ("Damy i huzary"), Tęgosz ("Opieka wojskowa"), Zalicki ("Fabrykant"), Wojewoda ("Dymitr i Maria").
Bibl.: Estreicher: Teatra; Got: Teatr Meciszewskiego; Krzesiński: Koleje życia s. 255, 290, 308, 370, 371; Simon: Dykcjonarz; Stefański: Teatr w Kaliszu s. 67, 76, 84, 87, 89; Gaz. teatr. 1843 nr 70; Kur. warsz. 1842 nr 258, 341, 1850 nr 234, 1851 nr 149, 241; Akt zgonu w jednej z parafii Kalisza (wg informacji S. Dąbrowskiego).
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973