Maria Rakowiecka
RAKOWIECKA Maria, zamężna Byszewska, pseud. Rola (1888 - 27 XI 1918 Wólka Somiankowska, pow. Pułtusk), śpiewaczka. Była wnuczką -> Matyldy Moroz, córką Romana R. i Eugenii z Zielińskich, siostrą -> Adama R. Kształciła się w szkole śpiewu M. Sobolewskiej, potem u A. Myszugi, następnie za granicą, m.in. u Gemmy Bellincioni. 6 IV 1914 debiutowała w t. pozn. w partii Micaeli ("Carmen"). W styczniu 1915 wystąpiła z powodzeniem w Warszawie na koncercie w Filharmonii. 6 IV 1915 debiutowała w warsz. T. Wielkim w partii tyt. w "Halce". Po kilku dalszych występach została zaangażowana do zespołu opery warszawskiej. Obdarzona wg opinii prasy "wyjątkowej piękności sopranem dramatycznym", śpiewała m.in. Santuzzę ("Rycerskość wieśniacza"), Rachelę ("Żydówka"), oraz partię tyt. w "Hrabinie". W 1918 wyszła za Józefa Byszewskiego i wyjechała na wieś, gdzie wkrótce zmarła wskutek epidemii "hiszpanki".
Bibl.: Czempiński: Teatry w Warszawie s. 130 (il.); Kur. warsz. 1915 nr 93, 1918 nr 126; Tyg. ilustr. 1919 nr 8 (il.); Straus: Repertuar 1914-15, 1915-16.
Ikon.: Fot. pryw. i w rolach - MTWarszawa, zb. J. Rakowieckiego Warszawa.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973