Maria Safir
SAFIR Maria, zamężna Hoene (działała od 1855 - zm. 20 IV 1893 Wiedeń), aktorka. W 1855-59 występowała w t. lwów. (w 1858 z zespołem lwow. w Czerniowcach a także pod dyr. J. Pfeiffera w Łodzi); od 10 I 1860 do wiosny 1861 i od kwietnia 1862 do 1864 grała w Krakowie uczestnicząc w wyjazdach zespołu krak. do Kalisza, Radomia, Bielska, Cieszyna. W sez. 1864/65 występowała w Niemczech, m.in. w Wiirzburgu; w czerwcu 1865 wróciła do Krakowa i wystąpiła 14 VI tego roku w tutejszym t. niemieckim. 15 i 29 XII 1865 grała gościnnie we Lwowie, a od 13 I do 2 IV 1866 znowu w zespole t. krakowskiego. W czerwcu 1866 wyjechała do Meksyku, gdzie wyszła za mąż za Austriaka, kapitana Hoene; na scenę już nie wróciła. Przystojna, zgrabna, rudowłosa, pełna temperamentu, zdobyła powodzenie w rolach subretek, a następnie amantek salonowych. Krytykowano ją za brak pracowitości i kokietowanie publiczności, mimo to "miała powodzenie zarówno dla swej powierzchowności, jako i dla gry" (K. Estreicher); K. Ujejski pisał, że "posiada ruchliwość i wdzięk niezwyczajny". Do najlepszych jej ról należały: Jenny ("Sierota z Lowood"), Klara ("Śluby panieńskie"), Basia ("Piosnka wujaszka"), Kazimiera ("Fabrykant"), Blanka ("I radość przestrasza"), Helena ("Pan Jowialski"), Doris Quinault ("Narcyz Rameau"), Zofia ("Cudzoziemczyzna"). Flora ("Pan Geldhab"), Julia ("Narzeczone"), Marco ("Kobiety z kamienia").
Bibl.: Estreicher: Teatra; Got: Teatr Koźmiana; Pepłowski: Teatr we Lwowie I; Ujejski: Artykuły dziennikarskie s. 18; Krakauer Zeitung 1865 nr 133, 1866 nr 11.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
