Joanna Salomonowicz
SALOMONOWICZ, Salmonowicz, Salamonowicz, Joanna (działała 1827-1833), aktorka, śpiewaczka, dyr. teatru. Pochodziła z Wilna. Była uczennicą CE. Śolivy w konserwatorium warszawskim. W 1827 rozpoczęła występy w Siedlcach w zespole J. Brzezińskiego, w 1828 grała u tegoż w Lublinie, Lubartowie, Międzyrzecu, Białej Podlaskiej, Łukowie. We wrześniu 1828 w Łęcznej J. Brzeziński przekazał jej formalnie dyrekcję, pozostając reżyserem. Zespół pod kierunkiem S. występował w tym roku jeszcze w Krasnymstawie (od pol. września), a następnie został rozwiązany. W 1829 grała w zespole K. Nowińskiego w Zamościu, potem prawdopodobnie w Lublinie. 24 X 1829 wystąpiła jako Emira ("Pałac Lucypera") w T. Narodowym w Warszawie i została zaangażowana ,,do ról użyteczność stanowiących w operach i komediach" (J.T.S. Jasiński). Pozostała w t. warsz. do maja 1833; grała tu m.in. Panią Freikopf ("Kochankowie extra-pocztą"), Józię ("Damy i huzary"), Antynomię ("Chłop milionowy"), a także śpiewała mniejsze partie sopranowe w operach, takie jak: Berta ("Cyrulik sewilski"), Zaida ("Turek we Włoszech"), Matylda ("Miłostki ułańskie"), Zulma ("Włoszka w Algierze"), Elodia ("Panny romansowe"). Po opuszczeniu Warszawy koncertowała w miastach prowincjonalnych, a jesienią 1833 występowała w zespole T.A. Chełchowskiego w Łowiczu i Kaliszu. Później porzuciła scenę i wyjechała na Litwę, prawdopodobnie do Wilna. W Warszawie nie zdobyła powodzenia, na prowincji była jednak aktorką użyteczną, a nawet zyskała popularność, szczególnie w roli Tarabana ("Taraban mały dobosz"). S. Krzesiński tak ją charakteryzował: "Głosik dość miły, sopranowy, zdolności artystyczne niewielkie, ale znośne, powierzchowność choć nie okazała, ale pociągająca".
Bibl.: Estreicher: Teatra; Krzesiński: Koleje życia s. 45, 46, 50, 53, 62, 64, 65, 67, 179, 181, 452, 456; Simon: Dykcjonarz; Chomiński; Jasiński.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
