Antonina Wiśniewska-Howorko
WIŚNIEWSKA-HOWORKO Antonina (działała 1893-1911), śpiewaczka, aktorka. W 1893-94 występowała w zespole J. Myszkowskiego, m.in. w Tarnowie, Stryju, Jarosławiu, Przemyślu; z zespołem tym była jeszcze w 1895 w Stanisławowie. 21 X 1895 debiutowała w t. lwow. w roli Małgorzaty ("Biedna dziewczyna"), a w listopadzie tego roku śpiewała tu jeszcze m.in. Nitouche ("Nitouche") i Ilonę ("Gorąca krew"). Na sez. 1896/97 zaangażowała się do t. pozn., ale nazwisko jej ani razu nie pojawia się w tym sez. na afiszu. W sez. 1897/98 występowała w t. łódz., w marcu 1898 w zespole Cz. Janowskiego w Dąbrowie Górniczej, w 1898-99 w zespole F. Felińskiego (m.in. w Łowiczu, Ciechocinku i Sosnowcu), w kwietniu 1899 gościnnie w Częstochowie, a od 7 X 1899 gościnnie w t. pozn. i została tu zaangażowana na sez. 1899/1900. Już jednak w styczniu 1900 występowała w Kielcach pod dyr. Cz. Janowskiego, potem: w czerwcu 1900 w warsz. t. ogr. Wodewil, w sez. 1900/01 (od listopada 1900) w Lublinie, latem 1901 w warsz. t. ogr. Wodewil, a latem 1903 w warsz. t. ogr. Bagatela. W 1906 występowała gościnnie w t. lwowskim. W 1911 zapewne ona została zaangażowana do lwow. T. Ludowego.
Miała dobre warunki zewnętrzne, występowała najczęściej w operetkach i wodewilach. "Rozporządza pięknym głosem i gra wybornie; głosem, ruchami i grą przypomina wielce p. Zimajerową" - pisał w 1896 recenzent "Echa Muzycznego, Teatralnego i Artystycznego". Role: Eliza ("O chlebie i wodzie"), Kasia ("Łobzowianie"), Anetka ("Płaczka i śmieszek"), Zsefi ("Czerwony pugilares"), Bebe Rose ("Za oceanem"), Kamila ("Gałganduch, czyli Trójka hultajska").
Bibl.: Estreicher: Drużyny s. 8; Filler: Melpomena; Olszewski: Z kronik teatr.; 75 lat T. Pol. w Poznaniu s. 355; EMTA 1895 nr 44, 45, 1896 nr 17; Afisze, Bibl. Jagiell., IS PAN.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
