Oczekiwanie
Balet w 1 akcie, 3 obrazach. Libretto: Witold Giersz i Ludwik Perski, wg animowanego filmu pod tym samym tytułem; muzyka: Augustyn Bloch; choreografia: Witold Gruca; scenografia: Andrzej Sadowski. Prapremiera: Warszawa 7 X 1964, Państwowa Opera.
Osoby: Oczekujący - Witold Gruca; Oczekiwana - Krystyna Mazurówna; Bibułek - Stanisław Szymański; Bibułka - Barbara Olkusznik; Czarny - Zbigniew Kiliński; kelnerki, panie i panowie, bibułki, papierosy. Rzecz dzieje się w kawiarni.
Obraz 1. Sala kawiarniana. Zebrani goście bawią się i tańczą, jedynie Oczekujący niecierpliwi się sam przy stoliku. Pragnąc skrócić chwile oczekiwania, kręci z serwetki bibułkowe laleczki i w trakcie tego zajęcia zapada w półsen.
Obraz 2. Powierzchnia kawiarnianego stolika. Laleczka Bibułka ożywa, zaczyna tańczyć pod kloszem kieliszka. Ożywa też Bibułek i po wielkich wysiłkach uwalnia laleczkę z kieliszka. Pomnożone odbicie ich sylwetek daje obraz kilku tańczących par. Przeciwko Bibułkowi powstają papierosy, lecz Bibułek dzielnie odpędza je zapałką. Z filiżanki czarnej kawy wyskakuje Czarny, podbiega do Bibułki i niechcący rozrywa jej sukienkę. Zmartwiony Bibułek chce poszukać nowego okrycia dla laleczki, ale jej podoba się tylko peleryna Czarnego. Bibułek wyzywa go więc na pojedynek na zapałki. Lecz pojedynek kończy się zwycięstwem Czarnego, który uprowadza Bibułkę.
Obraz 3. Sala kawiarniana. Nadchodzi Oczekiwana, podnosi bibułkową laleczkę. Oczekujący budzi się z majaczeń. Zakochana para tańczy razem.
Prosta i błaha fabuła baletu "Oczekiwanie" stanowi jedynie pretekst do wyzwolenia sennej wizji, w której najzwyklejsze przedmioty codziennego użytku nabierają cech ludzkich, prowadzą do zaskakujących skojarzeń. Muzyka oddaje nastrój niespokojnego oczekiwania w kawiarni na tle synkopowanych rytmów tanecznych; w obrazie snu staje się bardziej liryczna, złagodzona i nieokreślona, by z chwilą zjawienia się Czarnego nabrać znów ostrości i tempa. Zastosowana w całym balecie technika seryjna stanowi element porządkujący materiał dźwiękowy, który opiera się na zasadzie przeciwstawiania grup instrumentalnych. Muzyka do baletu "Oczekiwanie" nagrodzona została I nagrodą na Międzynarodowym Konkursie im. księcia Rainiera III w Monaco w 1963.
Inną jej wersją sceniczną jest jednoaktowy balet "Samotność", libr. R. Lindenbergh i S. Wohl, chor. W. Gruca, sc. B. Jankowska, Warszawa 11 II 1968, Scena Kameralna Teatru Wielkiego, soliści: B. Olkusznik, S. Szymański i H. Strzelbicka. Balet składa się z 10 obrazów, z których każdy poprzedzony jest recytacją fragmentów sonetów Szekspira, stwarzających ogólną atmosferę emocjonalną.
Następna wersja "Oczekiwania" to jednoaktowy balet "Oczarowanie", libr. J. Afanasjew, chor. H. Tomaszewski, sc. I. Lorentowicz, Wrocław 26 IV 1969, Opera: ostatni nocny przechodzień, trębacz jazzowy, ożywia swą grą parę manekinów (K. Kmitto i B. Śliwiński) na wystawie sklepowej. Pierwszą wersję baletu "Oczekiwanie" z niewielkimi zmianami w akcji (przeistoczenie się Oczekującego i Oczekiwanej w bibułkowe laleczki) powtórzył W. Gruca w Operze Poznańskiej, sc. L. Jankowska, 8 III 1975, w obs. M. Dąbrowski (On, Bibułek), I. Kwiecień (Ona, Bibułka), E. Koprucki (Fus). Z kolei balet A. Blocha, tym razem pt. "Osamotnienie", wystawił w Operze Bałtyckiej w Gdańsku G. Klauzner, sc. J. Bernaś, 7 IV 1979, w obs. E. Napiórkowska (Dziewczyna), J. Jakubowski (Chłopiec), B. Wybierała (Ona).
Źródło: Przewodnik Operowy Irena Turska, PWM 1997
Ukryj streszczenie
