Niobe
Balet w 3 obrazach. Libretto: Aleksandra Skocka; muzyka: Juliusz Łuciuk; choreografia: Janina Jarzynówna-Sobczak; scenografia: Alina Ronczewska-Afanasjew.
Prapremiera: Gdańsk 20 V 1967, Opera i Filharmonia Bałtycka.
Osoby: Niobe - Alicja Boniuszko; siedem córek Niobe; siedmiu synów Niobe; łucznicy.
Obraz 1. Dumna i szczęśliwa matka Niobe raduje się widokiem swych synów i córek, beztrosko wykonujących codzienne zajęcia.
Obraz 2. Uwagę Niobe zwraca daleki, groźny odgłos. Po chwili słyszą go też jej dzieci i przerażone skupiają się wokół matki, która zasłania je przed napaścią łuczników. Rozlega się świst strzał, zapada ciemność.
Obraz 3. Samotna Niobe daremnie szuka śladów życia dzieci, znajduje tylko martwą pustkę. Ogarnia ją szaleńcza rozpacz. Zastyga skamieniała z bólu.
Treść baletu "Niobe" potraktowana została symbolicznie, jako szersza metafora. Mitologiczna postać Niobe, którą Zeus ukarał za to, że nadmiernie pyszniła się swymi dziećmi, a po ich śmierci przeistoczył w kamienną postać, jest symbolem miłości macierzyńskiej, cierpienia i bólu, uczuć odwiecznych i niezmiennych. Wesołe zabawy dzieci Niobe to symbol młodzieńczej radości i piękna, zaś grupa łuczników - to śmierć, która zagraża ludzkości. Zgodnie z ogólną koncepcją baletu muzyka ilustruje głównie treści psychologiczne: w 1. obrazie operuje rozszczebiotaną, rozkrzyczaną masą dźwięków, oddając nastrój rozbawienia i niefrasobliwego gwaru; w 2. obrazie nasycona jest dramatycznym napięciem i niepokojem; w 3. obrazie staje się skupiona, skondensowana, pełna tragizmu. Chór w tym balecie traktowany jest instrumentalnie i operuje tekstem spreparowanym z powtarzanych imion lub wybranych sylab z imion dzieci Niobe.
J. Łuciuk jest również autorem muzyki baletów "Medea" (zob. "Medea II"), "Miłość Orfeusza" (zob. "Orfeusz III"), "Pancernik Potiomkin" oraz muzyki do kilku mimodramów dla Wrocławskiego Teatru Pantomimy w chor. H. Tomaszewskiego: "Maraton", sc. J. Ławacz, 2 X 1964; "Suknia", sc. J. Ławacz, 23 IV 1966; "Sen nocy listopadowej" (wraz z utworami F. Chopina), sc. W. Wigura 14 III 1971. Prócz tego H. Tomaszewski zrealizował dwa mimodramy z muzyką J. Łuciuka za granicą: "Peer Gynt" wg sztuki Ibsena, sc. H. Hoff, Sztokholm 20 II 1970, Riksteatern, Balet I. Cramera; "Kiedy minie pięć lat" wg sztuki F. Garcii Lorki, sc. W. Wigura, Amsterdam 9 X 1972, Het Nationale Ballet.
Źródło: Przewodnik Baletowy Irena Turska, PWM 1997
Ukryj streszczenie