Opera w 1 akcie; libretto: Dominique Vincent wg Honoriusza Balzaca.
Prapremiera: Bruksela 11 III 1955.
Osoby: Hrabina - sopran; Mąż - baryton; Więzień hiszpański - tenor; Służąca - mezzosopran; Służący - tenor; Przechodzień - rola mówiona.
Akcja rozgrywa się w czasach napoleońskich na południu Francji.
We właściwą akcją wprowadza prolog: Przechodzień widzi stary, opustoszały i zrujnowany zamek; poczyna się zastanawiać, co się tam mogło dziać, jaka tragedia rozgrywała się w tych murach - i jak gdyby pod wpływem jego myśli ożywają dawne dzieje.
W zamku żyje młoda i piękna Hrabina, poślubiona starszemu znacznie małżonkowi. Miłość pomiędzy nimi już wygasła - a może nigdy nie istniała? - niemniej Hrabia jest bardzo czuły na punkcie honoru nazwiska oraz rodziny i nie dopuszcza myśli o jakimkolwiek flircie swojej żony. Teraz opuszcza on zamek, oświadczając, że wyjeżdża na czas dłuższy. Uszczęśliwiona Hrabina zaprasza do zamku ukrywającego się w pobliżu zbiegłego Więźnia hiszpańskiego, który od niedawna budzi żywe uczucie w jej sercu. Czułą scenę miłosną przerywa jednak nieoczekiwany powrót pana domu, który widocznie już coś podejrzewał i tylko upozorował dłuższy wyjazd. W ostatnim momencie ukrywa Hrabina kochanka pomiędzy sukniami w alkowie, a gdy mąż stwierdza, że słyszy dochodzące z alkowy jakieś podejrzane szmery, przysięga na krucyfiks, iż tam... nikogo nie ma. Mąż oświadcza, iż wierzy przysiędze, do alkowy nie zajrzy i, aby nikt inny zaglądać tam nie próbował, rozkazuje alkowę natychmiast - zamurować.
Akcja powraca do punktu wyjścia. Dramat się przeżył - być może tylko w wyobraźni Przechodnia, który oświadcza, że nigdy więcej tu nie powróci...
Napisana w 1953, w 1954 wykonana w Paryżu w wersji estradowej pod batutą Andre Cluytensa, a następnie wystawiona przez Królewską Operę "La Monnaie" w Brukseli, "Przysięga" odznacza się wielką siłą dramatyczną, przy równoczesnej oszczędności użytych środków (niewielka ilość osób występujących, kameralny nieledwie skład orkiestry, w którą natomiast wtopiony jest żeński chór). Dramatycznemu wyrazowi podporządkowany też został muzyczny język utworu, swobodny tonalnie, a w niektórych scenach całkowicie atonalny.
Libretto opery oparte zostało na tle znanej noweli Balzaca. Nietrudno stwierdzić, że identyczny motyw treściowy posłużył za punkt wyjścia Juliuszowi Słowackiemu w dramacie "Mazepa".
Źródło: Przewodnik Operowy Józef Kański, PWM 1997
Ukryj streszczenie