Sen?
TO nie było przedstawienie teatralne. Jedni powiedzą, że to coś więcej niż teatr, inni przeciwnie: że mniej. Była to długa seria rozmaitych "sytuacji teatralnych", tak można by to nazwać: od czegoś, co wyglądało jak kabaret, ale nim nie było, poprzez wiejskie sceny zbiorowe w pełnym blasku reflektorów aż do zaimprowizowanych, bezpośrednich rozmów publiczności z aktorami.
Te "sytuacje" pokazane zostały nie na jakiejś jednej scenie, lecz w różanych miejscach: w kilku salach redutowych Pałacu Kultury, gdzie ustawiono zgrzebne podesty, niskie ławki i zaaranżowano przestrzeń przy pomocy białego lub czarnego płótna. Były więc różne sceny, bo "sytuacje" były rozmaite.
Publiczność prowadzili do tych miejsc aktorzy i tak podział na tych, co oglądają, i tych, co przedstawiają, znikł: wszyscy znajdowali się jakby wewnątrz komponowanych przez aktorów "sytuacji", wszyscy brali w nich udział.
Bo nie o teatr tu chodziło, lecz o nas samych, o nasze wspólne dziedzictwo historyczne, jakim są dzieje walki narodu polskiego o niepodległość i sprawiedliwość społeczną, pamięć i cześć dla bohaterów tej walki i wynikający z niej kształt moralny naszej świadomości zbiorowej. Były to więc jakby wspomnienia z lat 1863-1927, od Powstania Styczniowego i manifestu uwłaszczeniowego Rządu Narodowego Polskiego, aż do sprowadzenia prochów Słowackiego do kraju. Wspomnienia walk zbrojnych, działalności konspiracyjnej, akcji dyplomatycznych, wspomnienia okopów, więzień i salonów, wspomnienia z chałup wiejskich, z sal sądowych i z pałaców. Lecz zawsze wspomnienia zbiorowe, dotyczące wszystkich, obejmujące całe społeczeństwo, a nie tylko jakąś wybitną postać, jedną czy drugą.
Tak cały, znakomity zespół artystyczny Starego Teatru z Krakowa sprawdzał i swoją niezwykłą umiejętność pracy zespołowej, i właśnie zespołowego nawiązywania bezpośredniej łączności z widownią. Tak wykorzystywał wszystkie środki teatralne wymyślone przez najbardziej awangardowe sceny świata, aby dać nam wspólnie przeżyć naszą własną, polską tradycję.
