Dwie wizyty amerykańskich pisarzy
POZNAŃ odwiedziło ostatnio dwoje pisarzy amerykańskich: pod koniec grudnia krytyk, wykładowca i autor szeregu powieści - Saul Bellow, a w ub. tygodniu powieściopisarka i teatrolog - Mary Ma Carthy. Pisarzy tych na ogół nieznanych w Polsce, chociaż mających bogaty dorobek literacki, krytyka zalicza do generacji drugiej wojny światowej.
Zarówno S. Bellow jak i M. Mc Carthy wybrali Poznań jako pierwszy etap swojej podróży po Polsce. Bawiąc przez kilka dni w naszym mieście zapoznali się z jego środowiskiem literackim i kulturalnym, interesowali się zabytkami i teatrami. W czasie wizyty na Uniwersytecie wygłosili odczyt na temat dawnej i współczesnej literatury amerykańskiej.
Pisarze amerykańscy chętnie i szeroko odpowiadali na pytania dziennikarzy dotyczące rozmaitych dziedzin, począwszy od zagadnień prozy, literatury i filmu, a skończywszy na sprawach cenzury obyczajowej wykonywanej w Stanach Zjednoczonych przez pocztę. Mówili m. in. o swej niełatwej drodze do literatury, bo w Ameryce - jak to określił p. Bellow - pisarz żyje dla siebie i gdzie poza Pen-Clubem (międzynar. organizacja pisarzy i tłumaczy) nie ma swych organizacji twórczych.
Droga do literatury przez prasę jest również problematyczna z uwagi na to, że od pisarza wymaga się dzielenia przekonań z pismem które go publikuje. Podobnie film, nie przedstawiający w większości wysokiego poziomu, nie może być "odskocznią" dla pisarza. W odróżnieniu od literatury problemowe], w Ameryce istnieje duża grupa ludzi piszących dla radia, telewizji, Hollywood oraz wydająca popularne, broszurowe książki o wielomilionowych nakładach nie mające jednak głębszych wartości literackich. Zawód pisarski nie korzysta w Ameryce z żadnych przywilejów. Pisarze tamtejsi całą swą nadzieję pokładają więc we własnym talencie i uporze a także wydawnictwach publikujących pozycje poważne. Nagroda Wydawców, jaką m. in. otrzymał S. Bellow za swą powieść obyczajową "The Adventures of Augie March" ("Przygody Augie March") jest więc dużej miary wyróżnieniem. Książka ta wydana w 1953 r. doczekała się tłumaczeń na liczne języki obce. Obecnie p. Bellow pracuje nad sztuką sceniczną. Od czasu wojny, w której brał czynny udział jako marynarz dużo podróżuje zbierając przy okazji spostrzeżenia i tematy do swych książek.
M. Mc Carthy była początkowo redaktorem i krytykiem teatralnym czasopisma "Partisan Review" oraz wykładowcą literatury w dwóch kolegiach. Jej redykalne - jak na stosunki amerykańskie - poglądy w kwestiach społecznych, przyniosły jej duży rozgłos. Zadebiutowała szeregiem nowel w 1949 r. Pierwsza jej powieść "Thy Growes of Academe" ukazała się w trzy lata później. Mc Carthy jest autorką ośmiu powieści, z których dwie stanowią studium historii, charakteru i sztuki miast włoskich.
W czasie pobytu w Poznaniu p. Mc Carthy jako teatrolog zainteresowała się znajdującą się obecnie w próbach w Teatrze Polskim, sztuką amerykańskiego dramaturga Artura Millera - "Śmierć komiwojażera". Odwiedziła w czasie próby artystów, a w rozmowie z nami wyraziła się z uznaniem o pomysłach reżysera p. Józefa Maślińskiego.
