Kraków. Urodziny Heleny Modrzejewskiej
Helena Modrzejewska, wielka gwiazda scen krakowskich, warszawskich, lwowskich i amerykańskich urodziła się 171 lat temu i urodziny tej niezwykłej kobiety i artystki będziemy hucznie obchodzić 11 października o godz. 17 w "Pierwszym lokalu..." mieszczącym się na rogu Małego Rynku i Stolarskiej.
Była nieślubnym dzieckiem Józefy Bendy z domu Misel, wdowy po zamożnym kupcu. Jej przyrodni bracia Józef i Feliks, także byli aktorami. Helena Modrzejewska [na zdjęciu], wielka gwiazda scen krakowskich, warszawskich, lwowskich i amerykańskich urodziła się 171 lat temu i urodziny tej niezwykłej kobiety i artystki będziemy hucznie obchodzić. Jak na Kraków przystało jubileusz będzie z pompą, a to za sprawą prof. Emila Orzechowskiego, wielbiciela artystki, autora znakomitej książki "Helena Modrzejewska" i autora scenariusza przygotowanego na tę urodzinową okoliczność.
Ożyją postaci z przeszłości, w które wcielą się Anna Lutosławska, Anna Polony i Krzysztof Orzechowski. A rzecz cała będzie miała miejsce 11 bm. o godz. 17 w "Pierwszym lokalu..." mieszczącym się na rogu Małego Rynku i Stolarskiej. Przybędą znakomici goście, a warunkiem wejścia będzie złożenie hołdu Modrzejewskiej. W jaki sposób? - przekonamy się na miejscu.
Przypomnijmy, że pseudonim "Modrzejewska" aktorka przybrała na początku kariery scenicznej. Uczyła się na pensji, a potem u Sióstr Prezentek. Związała się z Gustawem Zimajerem, dzięki któremu zadebiutowała na scenach prowincjonalnych. W 1862 r. wystąpiła pierwszy raz we Lwowie, gdzie zagrała Skierkę w "Balladynie" Słowackiego. Od 1863 r. pojawiała się na scenach w Stanisławowie i Czerniowcach, występując w kolejnych sztukach Słowackiego. W 1865 r. Zimajer próbował zdobyć dla Modrzejewskiej kontrakt w teatrach wiedeńskich, niemniej ze względu na słabą znajomość niemieckiego plan się nie powiódł. W tym samym roku zaangażowała się na 4 lata do teatru krakowskiego, a od 1868 r. zaczęła występować na deskach teatrów warszawskich. Tam przez 8 lat występów osiągnęła status gwiazdy. W 1876 roku wyemigrowała do Kalifornii wraz rodziną oraz przyjaciółmi: Julianem Sypniewskim, Łucjanem Paprockim i Henrykiem Sienkiewiczem. Emigranci osiedlili się w miejscowości Anaheim w Kalifornii, gdzie prowadzili farmę.
Modrzejewska po kilkuletniej bytności za granicą i intensywnej nauce języka angielskiego, przyjęła pseudonim Helena Modjeska i z sukcesem zadebiutowała w Stanach Zjednoczonych na deskach California Theatre. Kontynuowała swą karierę aktorską na obczyźnie, przeważnie występując na scenach amerykańskich i angielskich. Zyskała olbrzymie uznanie i rozgłos, występując głównie w repertuarze szekspirowskim. W 1883 przyjęła obywatelstwo amerykańskie. W1893 została poproszona o wygłoszenie odczytu na kongresie kobiet w Chicago (World's Fair Auxiliary Congress), gdzie
przedstawiła sytuację kobiet pod zaborami rosyjskim i pruskim. Krytyczny stosunek Modrzejewskiej wobec rządu rosyjskiego wyrażony w przemówieniu spowodował wydanie ukazu carskiego, który zakazywał jej wjazdu na terytorium rosyjskie.
W 1905 roku dała w Nowym Jorku jubileuszowe przedstawienie, odbyła dwuletnie tournee i zakończyła karierę aktorską. Zagrała łącznie w 260 rolach. Zmarła w Bay Island w East Newport w Kalifornii 8 kwietnia 1909 roku. Jej grób można odwiedzać na Cmentarzu Rakowickim.
