Śmierć i dziewczyna
Polskie prawa do sztuki Ariela Dorfmana zakupiłem odruchowo pod wrażeniem londyńskiego spektaklu, zaraz następnego dnia. Także odruchowe były moje następne kroki: telefony do Jerzego Skolimowskiego w Kalifornii z propozycją reżyserii i zagrania roli Dr. MIRANDA, i do Wojtka Pszoniaka w Paryżu by wystąpił w roli Gerarda. Stara przyjaźń i światowa
renoma sztuki zadziałały; obaj natychmiast zaakceptowali propozycję nim jeszcze tłumaczenie Małgorzaty Semil było gotowe. Krystyna Janda, którą od początku widziałem w roli Pauliny, jakby była już przygotowana na mój telefon i bez wahania zaakceptowała rolę.
Następnie minister Waldemar Dąbrowski zapoznał mnie z dyrektorem Grzegorzewskim i umowa z Teatrem Studio o wspólnej produkcji została szybko zawarta. Andrzej Pągowski z zapałem zajął się plakatem i oprawą graficzną.
"Śmierć i dziewczyna" jest fenomenem historii teatru ostatnich
lat. Od skromnych początków w 1991 roku w Royal Court Theatre w Londynie, sztuka poszła w świat przebojem. W Londynie weszła na scenę w Duke of York Theatre w West Endzie, a w Nowym Jorku z Gene Hackmanem, Glen Close i Richardem Dreyfusem, gwiazdami Hollywood w reżyserii słynnego Mike Nicholsa, bije wszystkie rekordy kasowe Broadwayu od 10 lat.
Roman Polański, z którym łączą mnie lata współpracy i stara przyjaźń, reżyseruje "Śmierć i dziewczynę" w teatrze w Paryżu, a w przyszłym roku będzie kręcić z tej sztuki film z Robertem de Niro, Dustinem Hoffmanem i Angeliką Huston w obsadzie.
Po Londynie i Nowym Jorku, "Śmierć i dziewczyna" wchodzi na sceny około 50 najlepszych teatrów w wielu krajach na wszystkich kontynentach w inscenizacji słynnych reżyserów: Polańskiego w Paryżu, Skolimowskiego w Warszawie, Istvana Szabo na Węgrzech, Babenko w Brazylii itd.
Tematyka jest uniwersalna:
Akcja sztuki rozgrywa się w przybranej ojczyźnie Dorfmana Chile i porusza problem paroksyzmu śmierci moralnych, politycznych i emocjonalnych wartości, która następuje w społeczeństwie pod koniec dyktatury. Bohaterka sztuki - Paulina jest ofiarą tortur, jej mąż prawnik, został powołany do kierowania komisją prowadzącą śledztwo nad zbrodniami dyktatury. Przypadkowo w ich domu zjawia się mężczyzna, który według Pauliny torturował ją w przeszłości. Bohaterka próbuje się zemścić. Kiedy jedną tyranię zastępuje druga, odpowiedź na pytanie co zrobić z poprzednimi tyranami jest bardzo prosta: złapani przywódcy są rozstrzelani, a ich podwładni zatrudnieni ponownie by mogli znów kontynuować bezprawie gwałtu i przemocy. Lecz gdy po obaleniu tyranii, przejmuje władzę demokracja, odpowiedz nie jest taka prosta. Gdzie powinna przebiegać granica pomiędzy zemstą a pojednaniem? Czyje i jakie zbrodnie powinny być uniewinnione?
