Artykuły

Na najważniejszym opolskim festiwalu teatralnym zobaczymy tylko jeden spektakl sprowadzony z innego teatru. - 360 tys. to wcale nie jest przecież mała dotacja. Za te pieniądze można zrobić przyzwoity festiwal polskiej klasyki, zapraszając zespoły ciekawe, ale nie tak drogie jak Stary Teatr, który tutaj pochłonie zapewne połowę budżetu festiwalu - bo to najdroższy teatr w Polsce - mówi Adam Sroka, były dyrektor opolskiego teatru.

Rozmowa z Adamem Sroką

Anita Dmitruczuk: Pana zdaniem lepiej by było, gdyby Konfrontacje w takim kształcie się nie odbyły?

Adam Sroka, dyrektor teatru w latach 1996-1999: Absolutnie nie rozumiem decyzji o przerwaniu dotychczasowego modelu Konfrontacji, bo to jeden z najważniejszych polskich festiwali teatralnych, który jest przeglądem myślenia o klasyce właśnie w czasach, kiedy kultura jest zagubiona. Ale sytuacja, w której na Konfrontacjach pojawia się tylko jeden teatr spoza Opola, to kto z kim ma się tu konfrontować? Każdy dyrektor, jaki pojawiał się w opolskim teatrze, na ten festiwal chuchał i dmuchał, bo to jest racja bytu tego teatru. Nie można zaczynać o nim myśleć za pięć dwunasta, tylko planować go już rok wcześniej, przecież o tym, że jest bieda w kulturze, wiadomo nie od dzisiaj.

Co roku byli na Konfrontacjach jacyś sponsorzy, tym razem nie ma.

- To jest po prostu skandal. Co to znaczy, że nie ma sponsorów? Ja rozumiem, że nie ma ich może na co dzień, ale na takie wydarzenia jak Konfrontacje sponsorzy właśnie są, tylko że trzeba ich poszukać. Nie może być tak, że dyrektor teatru przychodzi do marszałka i mówi, że jak ten mu da na przykład 700 tys. zł na Konfrontacje, to one będą - i będą wspaniałe. A jak nie da, to nie będą. Nie o to przecież chodzi! To właśnie taka roszczeniowa postawa jest skandalem.

Poza tym 360 tys. zł, i to ze środków publicznych, to wcale nie jest przecież mała dotacja. Za te pieniądze można zrobić przyzwoity festiwal polskiej klasyki, zapraszając zespoły ciekawe, ale nie tak drogie jak Stary Teatr, który tutaj pochłonie zapewne połowę budżetu festiwalu - bo to najdroższy teatr w Polsce.

Takie ma stawki.

- Ale dlaczego tak jest? Z jednej strony Stary Teatr dostaje ogromną dotację z budżetu, niemoralnie wysoką w stosunku do wielu innych, ważnych i cenionych teatrów w Polsce, a kiedy jest zapraszany na ważne festiwale, jak do Opola, zamiast maksymalnie obniżać koszty występu, ceni się ponad miarę. Dzięki swojej dotacji zatrudnia droższych aktorów, robi bardziej kosztowne realizacje. I kiedy jest zapraszany na taki festiwal jak Klasyka polska, powinien nawet dokładać do występu, a nie windować swoje stawki. Dyrektor opolskiego teatru nie powinien akceptować tego w sytuacji, kiedy tegoroczne Konfrontacje mają być kryzysowe. To wygląda tak, jakby dyrektor o ten festiwal nie walczył, tylko oddawał go walkowerem. A to na nim spoczywa obowiązek walki o oblicze teatru i promocję wybitnej literatury. Co będzie za rok, jak ciągle będzie ten kryzys, a dyrektor znowu nie postara się o sponsorów? Przecież Konfrontacje to nie jest jego prywatna sprawa, dyrektorzy się zmieniają. Zresztą ciągłe mówienie o kryzysie w kulturze to trochę przesada, raczej trzeba mówić o niesprawiedliwości podziału środków publicznych na kulturę w Polsce, a nasza rzeczywistość nie jest przecież taka jak w Grecji.

Sam teatr też ma mniej pieniędzy.

- Ale jak przyglądam się zestawieniu dotacji wydawanych na teatry, to muszę powiedzieć, że Teatr im. Kochanowskiego w Opolu jest - wśród teatrów małych miast - na bardzo przyzwoitym poziomie. W Opolu byłem ostatnio na "Zmierzchu Bogów" i muszę powiedzieć, że uderzył mnie wówczas przepych tego przedstawienia, tak jakby jego koszt miał być najważniejszy. Może ktoś powinien pomóc teatrowi przyjrzeć się strukturze jego wydatków?