Artykuły

"Tama" jest dramaturgicznie tylko poprawna, aktorsko naprawdę przyzwoita, ale chwilami trudno uwierzyć, aby ktoś się nią trwale wzruszył.

Barbara Sass wyreżyserowała teatralną nowelę, odkrywając słowami irlandzkiego dramaturga Conana McPhersona tylko tak przerażającą samotność, jak przerażające jest życie na współczesnej europejskiej wsi. Nie ma tu wielkich karier, są małe zawiści. Nie ma wielkich miłości, są umizgi. Nie ma nawet dramatów, są długie jesienne wieczory w pubie. Tytuł sugeruje, że istnieją w psychice wiejskich bohaterów jakieś dawne niespełnienia, urazy wobec uciekinierów do miasta, którzy - jak człowiek sukcesu Finbar - wystawili do wiatru miejscowych. Ludzie, których oglądamy, pędzą nudne życie. Jedyną atrakcją może być wymiana oleju w aucie, naprawa domu, plotki o ludziach. Obyczajowość w "Tamie" też jest dość dziwna. Ludzie tu nie oglądają telewizji. Rzadko bywają w mieście, nie jeżdżą na tańce, nie chodzą do kościoła. Chłopcy ze wsi, starzy kawalerowie, czyli Jack (Krzysztof Dracz) i Jim (Paweł Okoński), marzą o kobietach. Inni, żonaci, jak Finbar (Miłogost Reczek), podrywają wszystko, co się rusza. Bo Finbar czuje się przed gamoniowatymi kumplami z wioski prawdziwym facetem. Rozmawiają głównie o pogodzie, turystach z Niemiec, o tym, że trzeba dołożyć do pieca, posprzątać, zagrać na wyścigach. Wspominają, kto się ożenił, a kto umarł.

Takie szare życie w wiosce zjedynym pubem powoduje, że wystarczy błahe zdarzenie, np. przyjazd do wioski kobiety z miasta, by spłukane piwem żółcie znów zaczęły się sączyć.

Ich medium Valerie (Ilona Ostrowska) po tragicznej śmierci córeczki nie umie już odnaleźć się w miłości. Snuje się po wzgórzach, posiaduje przy piecu, pije wino. Ale swą bezradnością wywołuje dobre uczucia u innych. Absurd śmierci też jest tamą - dopowiada autor, pocieszając ją ustami bohaterów. McPherson napisał sztukę bardzo bliską telewizyjnemu reality show. Warto patrzeć na aktorów, niekoniecznie trzeba ich słuchać.