Artykuły

"Saksofon" Izabelli Cywińskiej, "Trzy Razy Fredro" i "Daily Soup" w reż. Małgorzaty Bogajewskiej to produkcje i koprodukcje Narodowego Instytutu Audiowizualnego, które powalczą o tytuł najlepszego teatru telewizji podczas XIII Festiwalu Teatru Polskiego Radia i Teatru Telewizji Polskiej "Dwa Teatry - Sopot 2013".

"Saksofon" Izabelli Cywińskiej na podstawie "Traktatu o łuskaniu fasoli" Wiesława Myśliwskiego z udziałem Janusza Gajosa i Janusza Radziwiłowicza, Trzy Razy Fredro - trzy jednoaktówki Aleksandra Fredry w reż. Jerzego Stuhra, Mikołaja Grabowskiego i Jana Englerta oraz "Daily Soup" w reż. Małgorzaty Bogajewskiej z niezapomnianą rolą Danuty Szaflarskiej to produkcje i koprodukcje Narodowego Instytutu Audiowizualnego, które powalczą o tytuł najlepszego teatru telewizji podczas XIII Festiwalu Teatru Polskiego Radia i Teatru Telewizji Polskiej "Dwa Teatry - Sopot 2013".

Narodowy Instytut Audiowizualny (NInA), partner festiwalu, od początku swojej działalności, jeszcze jako Polskie Wydawnictwo Audiowizualne, dokumentuje wartościowe zjawiska polskiej kultury, w tym także spektakle teatralne i operowe. Podczas XIII Festiwalu Teatru Polskiego Radia i Teatru Telewizji Polskiej "Dwa Teatry - Sopot 2013" będzie można zobaczyć produkcje i koprodukcje Instytutu, zarówno nowe jak i te, które teatralna publiczność i krytyka doceniły już wiele lat temu.

Przedpremierowy pokaz najnowszej teatralnej produkcji Narodowego Instytutu Audiowizualnego, "Saksofon" w adaptacji telewizyjnej i reżyserii Izabelli Cywińskiej na podstawie "Traktatu o łuskaniu fasoli" Wiesława Myśliwskiego z wybitną rolą Janusza Gajosa to prawdziwa atrakcja festiwalu.

Początkowo reżyserka, sięgająca nie po raz pierwszy po twórczość Myśliwskiego, zakładała realizację szesnastu 25-minutowych monologów zagranych przez najwybitniejszych aktorów starszego pokolenia. Ostatecznie spektakl na podstawie wielowątkowej, nagrodzonej m.in. Literacką Nagrodą Nike i Nagrodą Literacką Gdynia, powieści przybrał formę kameralnego spotkania dwóch wybitnych aktorów: Janusza Gajosa w roli Bohatera i Jerzego Radziwiłowicza w roli Pana w Kapeluszu. Z oszczędnego monologu mężczyzny, Bohatera łuskającego fasolę, narracja zaczyna układać się w historię życia - metafizyczną opowieść o relacjach międzyludzkich, sile pamięci, ludzkim losie, wolności i jej znaczeniu. Dzięki misternemu montażowi Anny Wagner i zachwycającym zdjęciom Piotra Śliskowskiego w narrację Bohatera niepostrzeżenie włączona zostaje postać Pana w Kapeluszu, tajemniczego towarzysza rozmowy. Nie wiadomo czy przybył naprawdę, czy został wymyślony. Opowiada o winie swojego ojca, niemieckiego żołnierza, który w czasie wojny podpalił wieś młodego wówczas Bohatera. Żołnierz ocalił jednak życie ukrywającemu się w piwnicy chłopcu, ponieważ przypominał mu własnego syna. Spotkanie dwóch mężczyzn przy kawie jest konfrontacją z własną przeszłością, próbą odpowiedzi na pytanie o relację między przypadkiem a przeznaczeniem, refleksją nad życiem i śmiercią, przyjaźnią, historią. Oszczędna, znakomita gra aktorska, doskonale współgrające z zamysłem reżyserskim kostiumy, muzyka i scenografia sprawiają, że tę niezwykle szlachetną realizację ogląda się z narastającym zaangażowaniem i przejęciem.

Premiera "Saksofonu" planowana jest jesienią tego roku na antenie TVP. Pokaz przedpremierowy podczas festiwalu odbędzie się 2 czerwca o godz. 11.00, tak jak wszystkie projekcje konkursowe, w sopockim Multikinie (ul. Bohaterów Monte Cassino 63, sala nr 2).

W części konkursowej zaprezentowane zostanie także, cieszący się ogromnym zainteresowaniem, cykl jednoaktówek Aleksandra Fredry pod wspólnym tytułem "Trzy razy Fredro" zrealizowany przez NInA i TVP z okazji przypadającej w tym roku 220. rocznicy urodzin dramatopisarza. W kwietniu tego roku na antenie Telewizji Polskiej i w portalu NInA www.ninateka.pl premierowo można było obejrzeć transmisje inscenizacji trzech sztuk Fredry granych na żywo z udziałem publiczności w Studiach Telewizji Polskiej kolejno w Katowicach, Krakowie i Warszawie: "Świeczka zgasła" w reż. Jerzego Stuhra, "Zrzędność i przekora" w reż. Mikołaja Grabowskiego oraz "Nikt mnie nie zna" w reż. Jana Englerta. Pokaz rejestracji spektakli odbędzie się drugiego dnia festiwalu, 2 czerwca o godz. 14.00 (Multikino, ul. Bohaterów Monte Cassino 63, Sopot, sala nr 2).

"Świeczka zgasła" (reż. Jerzy Stuhr) to prosta historia opowiadająca o dwojgu podróżnych, którzy zrządzeniem losu zatrzymują się na nocleg w tej samej leśnej chacie. Niezainteresowani początkowo sobą kobieta i mężczyzna nie widzą się dokładnie w blasku jednej świecy, choć tak wiele może się miedz nimi wydarzyć zanim świeczka zgaśnie W roli podróżnych wystąpili: Agnieszka Radzikowska, aktorka Teatru Śląskiego w Katowicach, oraz Maciej Stuhr.

"Zrzędność i przekora" (reż. Mikołaj Grabowski) to opowieść o losach Zofii, młodej dziedziczki pałającej uczuciem do Lubomira, lecz borykającej się z trudnościami, tytułową zrzędnością i przekorą swoich opiekunów, którzy w planach zamążpójścia swojej wychowanki wietrzą spisek i zagrożenie dla jej dotychczasowego życia. W rolach głównych wystąpili: Krzysztof Globisz, Roman Gancarczyk, Paulina Puślednik, Krzysztof Wieszczek oraz Jerzy Trela.

"Nikt mnie nie zna" (reż. Jan Englert) z udziałem: Piotra Adamczyka, Beaty Ścibakówny, Wojciecha Malajkata, Zbigniewa Zamachowskiego, Janusza Gajosa, Grzegorza Małeckiego i Ewy Konstancji Bułhak, ukazuje zabawne perypetie Marka Zięby, kupca i nieufnego męża, który postanawia sprawdzić wierność i miłość swojej żony, tymczasem sam zostaje wplątany w miłosną grę.

3 czerwca, ostatniego dnia festiwalu (godz. 12.45), w ramach części konkursowej pokazana zostanie również rejestracja spektaklu "Daily Soup" produkcji NInA i TVP. Premiera przedstawienia w reżyserii Małgorzaty Bogajewskiej na podstawie dramatu duetu Amanita Muskaria, a więc sióstr Gabrieli i Moniki Muskała, odbyła się na deskach Teatru Narodowego w Warszawie. "Daily Soup" z udziałem Janusza Gajosa, nagrodzonej Feliksem Warszawskim za rolę drugoplanową Danuty Szaflarskiej, Haliny Skoczyńskiej i Anny Grycewicz prezentuje codzienność przedstawicieli trzech pokoleń jednej rodziny, ich wzajemne relacje, konflikty i obsesje. Pod zewnętrzną warstwą "codzienności" bohaterów kryją się jednak niewyjaśnione i bolesne rodzinne tajemnice.

Wszystkie projekcje konkursowe prezentowane będą w sopockim Multikinie (ul. Bohaterów Monte Cassino 63, sala nr 2).

Poza konkursem, w części poświęconej pamięci, zmarłej w roku ubiegłym aktorki Joanny Bogackiej, festiwalowa publiczność będzie mogła zobaczyć telewizyjną wersję głośnego spektaklu Jana Klaty "H" na podstawie "Hamleta" Williama Szekspira (1 czerwca, godz. 15.00, Teatr na Plaży, Aleja Franciszka Mamuszki 2, Sopot). Telewizyjna produkcja w reżyserii Kasi Adamik została zrealizowana, a następnie wydana na DVD przez NInA. Od września ubiegłego roku "H" można oglądać również w NINATECE (www.ninateka.pl), multimedialnej bibliotece Narodowego Instytutu Audiowizualnego zawierającej obecnie ponad 2000 materiałów audiowizualnych dotyczących szeroko pojętej kultury.