Warszawa. Filmowe Orły rozdane
Za najlepszy polski film 2013 roku członkowie Polskiej Akademii Filmowej uznali "Idę". Jej twórca Paweł Pawlikowski zgarnął laur za reżyserię, Agata Kulesza - za rolę pierwszoplanową, Jarosław Kamiński - za montaż.
4 Orły pofrunęły do ekipy "Chce się żyć". Maciej Pieprzyca został wyróżniony za najlepszy scenariusz, nagrody aktorskie przypadły Dawidowi Ogrodnikowi za rolę pierwszoplanową oraz Annie Nehrebeckiej i Arkadiuszowi Jakubikowi za role drugoplanowe. Film Pieprzycy otrzymał też Orła piątego, zupełnie specjalnego - nagrodę publiczności.
4 Orły dostała także "Papusza" Joanny i Krzysztofa Krauze: za zdjęcia (Krzysztof Ptak i Wojciech Staroń), kostiumy (Barbara Sikorska-Bouffał), scenografię (Anna Wunderlich) i muzykę (Jan Kanty Pawluśkiewicz).
"Imagine" Andrzeja Jakimowskiego przypadł jeden Orzeł - za dźwięk dla Jacka Hameli i Guillaume'a Le Bras.
Za odkrycie roku Akademicy uznali Bodo Koxa, twórcę "Dziewczyny z szafy".
Po raz drugi o Orła walczyły też w tym roku filmy dokumentalne. Wygrał "Inny świat" Doroty Kędzierzawskiej - opowieść aktorki Danuty Szaflarskiej o tęsknotach dzieciństwa, wartościach wpajanych przez rodzinę, o ludziach, którzy musieli zmierzyć się z traumami historii, ale też o wielkiej sile życia.
Tytuł najlepszego filmu europejskiego przypadł "Sugarman".
To był świetny rok polskiego kina. Powstały filmy oryginalne, mądre i - co też ważne - niehermetyczne. Członkowie Polskiej Akademii Filmowej specjalnie zachwycili się trzema tytułami. "Ida", która jest powrotem do kraju, po cztredziestoletniej emigracji, Pawła Pawlikowskiego to wysmakowana artystycznie, wyważona opowieść o Polsce z początku lat 60. z jej politycznymi uwikłaniami, ale też o dojrzewaniu, szukaniu własnych korzeni, wierze.
W naszym pełnym wrażliwości kinie, reżyserzy coraz częściej pozwalają mówić tym, których głos często przez zgiełk codzienności nie przebija się. "Papusza", mająca w sobie piękno starych sztychów, jest mądrą opowieścią o cenie, jaką trzeba zapłacić za talent. O kobiecie, której poezja pomagała żyć, ale też stała się jej przekleństwem, sprawiła, że została wykluczona przez własną społeczność. O miłości, cichej, bolesnej, z góry skazanej na porażkę. A wreszcie o ginącym świecie Romów. Zdjęcia, scenografia, kostiumy, muzyka - to prawda, że wszystko jest tu najwyższej klasy.
Maciej Pieprzyca sportretował w "Chce się żyć" chłopca, który urodził się z porażeniem mózgowym i - sparaliżowany, wykręcony, pozbawiony możliwości słownego kontaktu z otoczeniem, próbuje udowodnić, że nie jest "rośliną". Walczy o swoją godność, o swoje prawo do życia. Andrzej Jakimowski też w "Imagine" pokazał tych, których na margines życia wyrzuca choroba. Ta opowieść o niewidomych ludziach, którzy odrzucając białe laski próbują zdobyć dla siebie wolność, nie została odpowiednio doceniona podczas festiwalu gdyńskiego. Teraz też musiała zadowolić się tylko jednym Orłem. Dobrze się stało, że swoją Złotą Taśmą obdarowali go niedawno krytycy z polskiej sekcji Fipresci.
Generalnie jednak trzeba powiedzieć, że żadne nagrody nie są w stanie oddać różnorodności polskiego kina w ostatnim okresie. Akademicy uhonorowali trzy piękne filmy. Ale przecież w "pobitym polu" zostały tak ciekawe obrazy jak "W imię..." Małgośki Szumowskiej, "Miłość" Sławomira Fabickiego czy "Płynące wieżowce" reżysera najmłodszego pokolenia Tomasza Wasilewskiego.
Nie zabrakło też kina społecznego takiego, choćby jak "Drogówka" Wojciecha Smarzowskiego. A Andrzej Wajda zakończył swój tryptyk filmem "Wałęsa. człowiek z nadziei".
Cieszą doskonałe debiuty, których wysyp śledziliśmy w latach ubiegłych. A przecież w kolejce do zrealizowania pierwszych fabuł stoją już następni, bardzo obiecujący twórcy, którzy wnoszą na ekran swoją wrażliwość i swoje spojrzenie na świat.
Polskie filmy coraz częściej wygrywają międzynarodowe festiwale filmowe. Na razie nie te najważniejsze - z wielkiej trójki Cannes-Wenecja-Berlin. Ale bardzo wierzę, że już niedługo zapanuje na świecie moda na nasze kino. Bo ono na to coraz bardziej zasługuje.
Na zdjęciu: Agata Kulesza i Agata Trzebuchowska w "Idzie"
