Artykuły

Malina Prześluga, specjalnie dla Teatru Animacji, napisała opowieść opartą na losach Julii Pastrany, najbrzydszej kobiety świata. Prapremiera "Pastrany" w reżyserii Marii Żynel, adresowanej do widzów dorosłych, odbędzie się 5 czerwca.

Najbrzydsza kobieta świata. Kobieta z brodą. Człowiek małpa. Tajemniczy zwierz. Tymi i innymi epitetami była określana Julia Pastrana, kobieta, której choroba dziś ma już swoją ładnie brzmiącą nazwę: hipertrichoza.

Urodziła się w 1834 roku, natychmiast oddano ją do sierocińca. Oczytana, niezwykle kobieca, znała kilka języków, śpiewała jak anioł, tańczyła jak diabeł, występowała w przedstawieniach, konwersowała z publicznością. Przez większość życia podróżowała z objazdowym monstruarium, cyrkiem dziwadeł, z którego została wykupiona przez Teodora Lenta. Potem, już jako osobisty impresario, Lent obwoził ją jako gwiazdę i kuriozum medyczne po europejskich salonach. Naukowcy okrzyknęli ją niezwykłą hybrydą, stworzeniem istniejącym pomiędzy gatunkiem ludzkim a zwierzęciem. W międzyczasie Lent ożenił się z nią, mieli razem dziecko, które zmarło niedługo po urodzeniu, a najbrzydsza kobieta świata kilka dni po nim. Jej mąż wypchał oboje i już jako elegancko ubrane mumie w szklanych gablotach obwoził po świecie. Sam podobno pod koniec życia oszalał. Pogrzeb Julii miał miejsce dopiero 153 lata po jej śmierci, 12 lutego 2013 roku. O Pastranie napisano dziesiątki prac naukowych, kilka dzieł literackich, jeden poemat. A teraz także sztukę teatralną.

O dramacie Maliny Prześlugi pisze Justyna Jaworska:

"Prześluga porwała się na arcytrudną próbę opowiedzenia o 'kobiecie małpie' młodzieży, w konwencji lalkowej i wodewilowej. Konwencja jak najbardziej trafiona, bo pozostająca w poetyce jarmarcznego dziwowiska. (...) Napisała sztukę wzruszającą, a jednocześnie zabawną i zbuntowaną. (...) Sztuka napisana z werwą, delikatnością i empatią, obnaża jarmark odmieńców, a przy okazji niesie sens bardziej uniwersalny - adresowana jest przecież do publiczności w newralgicznym wieku, w którym nie trzeba być dziwadłem, by czuć się jak dziwadło. Trochę zawstydza, a trochę działa jak terapia."

(Miesięcznik Dialog, luty 2015)

***

Spektakl reżyseruje Maria Żynel, absolwentka kierunku aktorskiego i reżyserii na Wydziale Sztuki Lalkarskiej Akademii Teatralnej. Od kilku lat związana z Teatrem Malabar Hotel, realizuje także własne niezależne projekty artystyczne.

"Pastrana" - lalkowo-aktorski spektakl dla dorosłych, to swoisty, rozśpiewany wodewil upiorności. Freak show i makabreska, które - jak sto pięćdziesiąt lat temu - mają poruszyć widzem i kazać mu się zastanowić nad granicami tego, co normalne.

Przestawienie jest efektem wspólnej pracy młodych twórców, którzy w swoich poszukiwaniach dotkną tematów niełatwych i niewygodnych, pragnąc opowiedzieć o nich w nieprzeciętny sposób.