Kat czy ofiara?
"Iwanow" w reż. Pawła Łysaka w Teatrze im. Jaracza w Łodzi. Pisze Renata Sas w Expressie Ilustrowanym.
Czechow jest modny na świecie. Męka istnienia jest wieczna. "Lepiej być ofiarą niż katem" pisał rosyjski klasyk, a jego bohaterowie dowodzą, że wyrafinowany kat to największa ofiara w okrutnej rozgrywce z życiem. Taki jest też przypadek "Iwanowa".
Reżyser Paweł Łysak lokuje bohatera w pustym pokoju. 35-letni mężczyzna jest samym cierpieniem. Marek Kałużyński niepokoi, drażni bezsilnością, wzbudza współczucie i jednocześnie prowokuje do oskarżeń.
Najbardziej przejmującą ofiarą Iwanowa stanie się jego chora na gruźlicę żona. Matylda Paszczenko jest w tej roli wzruszająca i bardzo kobieca. Monopol na prawdę o Iwanowie chce mieć młody lekarz (przekonującą i drażniącą postać stworzył Mirosław Haniszewski). Na toksyczną atmosferę zdaje się odporny przebojowy, prostacki administrator majątku Borkin (ekspresyjny Mariusz Jakus). Nastrojowi rozpaczy próbuje się nie poddawać hrabia, wuj Iwanowa (świetna rola Mariusza Saniternika). Galerię postaci uwikłanych w wewnętrzne cierpienia bohatera stanowią jeszcze sąsiedzi, których barwne wizerunki stworzyli Milena Lisiecka i Michał Jarmicki, oraz rodzina Lebiediewów - porażająco skąpa i bezwzględna Zinajda - Dorota Kiełkowicz, poddany żonie Paweł - Andrzej Wichrowski oraz ich córka Sasza. Dziewczyna marząca o "miłości czynnej" jest przekonana, że uwolni Iwanowa od melancholii. Iwona Dróżdż jest w tej roli spontaniczna, dziecięco pewna siebie, a za chwilę znów dojrzale przerażona.
Wszystko, co się dzieje, jest zapisem rozpadu. Tak jak znikają kolejne elementy dekoracji, tak unicestwiany jest świat scenicznych postaci. Iwanow hamletyzuje. Iwanow niszczy innych i unicestwia siebie. Życie nie daje szans na... życie. Miłość nie jest ratunkiem, lecz samym bólem. Aż dziw bierze, że w finale pada tylko jeden strzał. Wspaniali aktorzy, przytłaczająca inscenizacja.
