Artykuły

We wtorek wieczorem wręczono kulturalne nagrody „Polityki". Jury zdecydowało, że w tym roku najlepsi w polskiej kulturze byli: Łukasz Orbitowski, Ewelina Marciniak, Tymek Borowski, Marcin Świątkiewicz oraz Kuba Ziołek. Firma CD Projekt Red, twórca m.in. gier z serii Wiedźmin została uhonorowana tytułem kreatora kultury.

Paszporty „Polityki" rozdano po raz 23. Galę rozpoczął wspólny występ laureatów konkursu z lat poprzednich — Artura Rojka (nagrodzony z zespołem Myslovitz w 1999 r.) z kwartetem Kwadrofonik (Paszport 2014 w kategorii muzyka poważna). Uroczystość prowadzili Grażyna Torbicka (zażartowała: „Bardzo się cieszymy, że wciąż są z nami widzowie programu drugiego"; retransmisja gali o godz 22:50) i redaktor naczelny tygodnika „Polityka" Jerzy Baczyński.

— Do loży honorowej przez lata zapraszaliśmy polityków w przekonaniu, że na co dzień za mało interesują się polską kulturą. Tym razem wydaje nam się, że interesuje się za bardzo — zaczął Baczyński. Następnie przedstawił osoby zasiadające w loży we wtorkowy wieczór. Nie było wśród nich polityków, lecz wybitne postaci polskiej kultury: Andrzej Wajda i Krystyna Zachwatowicz, Elżbieta i Krzysztof Pendereccy, Olga Tokarczuk i Robert Gliński („Bardzo prosimy pozdrowić brata", mówił do niego ze sceny Jerzy Baczyński, mając na myśli wicepremiera i ministra kultury Piotra Glińskiego).

— Zamierzamy uparcie bronić prawa do wolności twórczej i do eksperymentów. Chciałbym zapewnić, że następna edycja Paszportów się odbędzie — mówił Baczyński.

Literatura: Łukasz Orbitowski

— Będę pisał dalej — obiecał Łukasz Orbitowski, który nagrodę odebrał od swojego kolegi Szczepana Twardocha. Ten ostatni próbował eleganckim garniturem przełamać tradycję źle ubranych literatów na gali Paszportów „Polityki", ale Orbitowski ubrany w czarny T-shirt deathmetalowego zespołu nie dał mu szans.

Pisarza współpracującego z „Wyborczą" nagrodzono za książkę Inna dusza, którą jury uznało za „precyzyjne, poruszające i zapadające w pamięć studium zła". To druga nominacja Orbitowskiego, poprzednio wyróżniono go w 2013 r. W tej dziedzinie nominowano też Weronikę Murek za zbiór opowiadań Uprawa roślin południowych metodą Miczurina i Andrzeja Muszyńskiego za powieść Podkrzywdzie.

Film: Magnus von Horn

Reżyser Intruza nagrodzonego w Gdyni za reżyserię, scenariusz i montaż został laureatem w dziedzinie filmu. Po polsku dziękował żonie i córce, producentowi i ekipie filmowej.

— Chciałbym bardzo podziękować Polsce, bo jestem imigrantem. Mieszkam w Polsce od dziesięciu lat, dziękuję, że mogę tu pracować i płacić podatki — mówił półżartem onieśmielony laureat. Karolina Bielawska — reżyserka, dokumentalistka i scenarzystka (dokument Mów mi Marianna) i Jakub Czekaj, reżyser i scenarzysta (Baby Bump) to pozostali nominowani w tej kategorii.

Teatr: Ewelina Marciniak [na zdjęciu]

Jury uznało, że w teatrze ten rok należał do Eweliny Marciniak. Wyróżniono ją „za pracowitość, rozmach inscenizacyjny i poczucie humoru. Za przynoszące ciekawe rezultaty eksplorowanie tematu kobiet w męskim świecie teatru" — uzasadniało wybór jury.

Marciniak to reżyserka m.in. głośnej Śmierci i dziewczyny w Teatrze Polskim we Wrocławiu, spektaklu, który wywołał skandal jeszcze przed premierą, gdy ogłoszono, że zagrają w nim aktorzy porno z Czech. Do zatrzymania pracy nad spektaklem nawoływał minister kultury Piotr Gliński, a przed Polskim protestowała krucjata różańcowa. Jury doceniło jednak przede wszystkim inscenizację Morfiny Szczepana Twardocha z Teatru Śląskiego w Katowicach. Inni nominowani to choregorafka Dominika Knapik i aktorka Justyna Wasilewska.

Muzyka popularna: Kuba Ziołek

„Za wyjątkowe, autorskie i zawsze rozpoznawalne podejście do muzyki z kręgu rocka, folku czy elektroniki. Za niebywałą pracowitość, konsekwencję i talent w łączeniu różnych muzycznych środowisk" — tak jury uzasadniało nagrodzenie Kuby Ziołka, kompozytora, multiinstrumentalistę i wokalistę: — Moje ego buzuje wszystkimi kolorami tęczy! — cieszył się Ziołek po ogłoszeniu nominacji. Wyróżniono go za album Zamknęły się oczy ziemi, wydany w ramach jednoosobowego projektu artysty Stara Rzeka.

Przed wręczeniem nagrody w tej kategorii zespół Kwadrofonik zagrał melodię z utworu Space Oddity zmarłego wczoraj Davida Bowiego.

Inni nominowani w tej kategorii to Raphael Rogiński i Błażej Król.

Muzyka klasyczna: Marcin Świątkiewicz

Muzyk Marcin Świątkiewicz, który wsławił się grą na różnych typach klawesynów i klawikordów, a także na historycznych fortepianach i organach, został nagrodzony w dziedzinie muzyki klasycznej: „za wrażliwość i muzyczną erudycję, za błyskotliwe interpretacje, za wszechstronność, która pozwala mu zarówno być wybitnym solistą, jak też twórczo pracować w zespołach barokowych w kraju i na świecie".

Inni nominowani to pianista Krzysztof Książek i wokalistka Barbara Kinga Majewska

Sztuki wizualne: Tymek Borowski

Malarza, który wykorzystuje coraz to nowe środki wyrazu, nagrodzono za „nieustanne poszukiwanie nowych, oryginalnych sposobów komunikowania się z widzem" oraz za „błyskotliwe prace mądrze wpisujące się w społeczny i kulturowy dyskurs". W tej samej dziedzinie nominowano rzeźbiarza Piotra Łakomego i Honoratę Martin — artystkę multimedialną.

Kreator kultury: CD Projekt RED

Deweloper gier wideo RPG został uznany za kreatora kultury. Podkreślano, że to nietypowy laureat: „bardzo młody i zbiorowy". Zespół studia doceniono za „twórcze wykorzystanie bohatera prozy Andrzeja Sapkowskiego i stworzenie z Wiedźmina wielkiej marki w świecie gier wideo". Wiedźmina 3 uznano m.in. za grę roku na The Game Awards 2015 w Los Angeles. — Jeśli mówicie, że gry o wiedźminie to kultura, to pewnie to jest kultura — mówił przedstawiciel studia, odbierając nagrodę.

Baczyński: Dziękujemy za udział w manifestacji

Na zakończenie gali naczelny „Polityki" zażartował: „Dziękujemy za udział w dzisiejszej manifestacji. Widzom programu TVP mówimy do zobaczenia za cztery lata" — mówił Baczyński, odnosząc się do obecnej sytuacji w Telewizji Publicznej.

Paszporty „Polityki" to coroczne nagrody kulturalne tygodnika przyznawane w sześciu kategoriach: film, teatr, sztuki wizualne, muzyka poważna, muzyka popularna, literatura. O nominowanych i zwycięzcach w plebiscycie „Polityki" decyduje 60 ekspertów w poszczególnych dziedzinach.