Warszawa. Obywatele Kultury ws. Teatru Polskiego we Wrocławiu
List wystosowany w imieniu inicjatorów Kongresu Kultury w sprawie Teatru Polskiego i złych praktyk administrowania kulturą w Polsce.
"Solidaryzujemy się z protestem pracowników Teatru Polskiego we Wrocławiu, podjętym przeciw niszczeniu dorobku i przyszłości Teatru i po raz kolejny protestujemy przeciw złym praktykom administrowania kulturą.
Nowego dyrektora teatru, aktora bez doświadczenia w zarządzaniu teatrem publicznym, uznanego w prawomocnym wyroku winnym braku rzetelności wobec dobra wspólnego, wskazali przedstawiciele władz samorządowych i ministerstwa kultury. Decyzja ta zapadła w konkursie o podejrzanym przebiegu, wbrew opiniom artystów związanych z tą sceną i sporej części środowiska teatralnego. Aroganccy i niekompetentni decydenci zignorowali dorobek i przyszłość jednego z najlepszych teatrów w Polsce, obnażając patologiczne mechanizmy rządzące relacjami między kulturą i władzą. Ich ofiarą pada teraz Teatr Polski, ale przykładów złej woli, lekceważenia, a nawet rujnowania i represjonowania instytucji kultury w Polsce, jest znacznie więcej.
Stan publicznych instytucji kultury zależy w dużej mierze od dobrej bądź złej woli decydentów, a nie precyzyjnych regulacji wyznaczających zakres autonomii menadżerów instytucji kultury wobec władz państwowych i samorządowych oraz jasno zdefiniowanych obowiązków urzędów nadzorujących wydawanie publicznych pieniędzy. Do dziś nie uporaliśmy się z tym dziedzictwem PRL. W efekcie rozwój życia kulturalnego w Polsce hamują: rozpowszechniona, mniej lub bardziej jawna cenzura, obsadzanie instytucji kultury, nierzadko w pozorowanych konkursach, bez dbałości o kryteria merytoryczne, nepotyzm, a także utrudnianie działalności, choćby przez odmowę wystarczającego finansowania tym instytucjom, które chcą zachować niezależność. Nader często bowiem politycy wszystkich szczebli uważają kulturę za część orszaku władzy, a nie za jedną z fundamentalnych dziedzin życia społecznego, która by istnieć, musi zachowywać autonomię.
Mimo tych przeszkód kultura w Polsce obfituje w doniosłe dokonania, co dowodzi jej siły oraz gotowości społeczeństwa, by w niej uczestniczyć i za jej pośrednictwem rozpoznawać problemy własne i świata. Bez tego społecznego wsparcia kultura od dawna byłaby już nieistotna w Polsce i niezauważana poza jej granicami.
Świadomi wspólnych interesów wszystkich uczestników kultury, jej odbiorców, twórców i menedżerów, widzimy pilną potrzebę uregulowania relacji między władzą i kulturą. Powinniśmy we wszystkich środowiskach zainteresowanych życiem kulturalnym w Polsce rozpocząć prace nad kodeksem dobrych praktyk regulujących ustawowo sytuację publicznych instytucji kultury. Zbliżający się Kongres Kultury jest dobrą okazją, by taką pracę zacząć.
W imieniu inicjatorów Kongresu Kultury
Edwin Bendyk, dziennikarz, Obywatele Kultury, Warszawa
Marek Beylin, dziennikarz, Obywatele Kultury, Warszawa
Marcin Bortkiewicz, reżyser, Gildia Reżyserów Polskich, Warszawa
Ryszard Brylski, Gildia Reżyserów Polskich, Łódź
Beata Chmiel, menedżerka kultury, Obywatele Kultury, Warszawa
Sebastian Cichocki, kurator, Warszawa
Magdalena Cielecka, aktorka, Warszawa
Anna Czekanowicz, menedżerka kultury, Obywatele Kultury, Gdańsk
Przemysław Czapliński, profesor literatury współczesnej, Uniwersytet Adama Mickiewicza, Poznań
Sławomir Fabicki, reżyser, Gildia Reżyserów Polskich, Warszawa
Wojciech Gilewicz, artysta, Warszawa/Nowy Jork
Wojciech Gorczyca, dyrektor naczelny TR Warszawa
Piotr Gruszczyński, dramaturg, Warszawa
Mariusz Grzegorzek, reżyser, rektor PWSFTviT w Łodzi, Gildia Reżyserów Polskich
Agnieszka Holland, reżyserka, Obywatele Kultury, Warszawa
Anna Hryniewiecka, menedżerka kultury. Poznań
Mikołaj Iwański, ekonomista, wykładowca Akademii Sztuki, Poznań
Grzegorz Jarzyna, dyrektor artystyczny TR Warszawa
Wojciech Kalarus, aktor, Warszawa
Jan Kidawa-Błoński, reżyser, Gildia Reżyserów Polskich, Warszawa
Joanna Kiliszek, historyczka sztuki, Warszawa/Berlin
Katarzyna Klimkiewicz, reżyserka Gildia Reżyserów Polskich, Warszawa
Krzysztof Knittel, kompozytor, Obywatele Kultury, Warszawa
Jan Komasa, reżyser, Gildia Reżyserów Polskich, Warszawa
Bartek Konopka, reżyser, Gildia Reżyserów Polskich, Manifa Warszawa
Bodo Kox, reżyser, Gildia Reżyserów Polskich, Warszawa
Borys Lankosz, reżyser, Gildia Reżyserów Polskich, Warszawa
Magdalena Lankosz, krytyczka filmowa, Gildia Reżyserów Polskich, Warszawa
Rafael Lewandowski, reżyser, Gildia Reżyserów Polskich, Warszawa
Jarosław Lipszyc, prezes Fundacji Nowoczesna Polska, Obywatele Kultury, Warszawa
Magdalena Łazarkiewicz, reżyserka, Gildia Reżyserów Polskich, Warszawa
Paweł Łysak, reżyser teatralny, dyrektor Teatru Powszechnego, Obywatele Kultury, Warszawa
Filip Marczewski, reżyser, scenarzysta, Gildia Reżyserów Polskich, Warszawa
Michał Merczyński, menedżer kultury, Festiwal Malta, Poznań
Dorota Monkiewicz, kuratorka, Obywatele Kultury, Wrocław
Maciej Nowak, dyrektor artystyczny Teatru Polskiego w Poznaniu, Obywatele Kultury
Anna Osmólska-Mętrak, tłumaczka, Uniwersytet Warszawski
Maja Ostaszewska, aktorka, Warszawa
Adrian Panek, reżyser, Gildia Reżyserów Polskich, Warszawa
Jacek Poniedziałek, aktor, Warszawa
Paweł Pawlikowski, reżyser, Gildia Reżyserów Polskich, Warszawa
Roman Pawłowski, publicysta , zastępca dyrektora artystycznego TR Warszawa
Maciej Pieprzyca, reżyser, reżyser, Gildia Reżyserów Polskich, Warszawa
Bartek Remisko, menedżer kultury, Residency Unlimited, Nowy Jork
Łukasz Ronduda, kurator, krytyk sztuki i reżyser filmowy, Warszawa
Anda Rottenberg, historyczka i krytyk sztuki, Warszawa
Paulina Rymkiewicz-Kalinowska, menadżerka kultury, Obywatele Kultury, Warszawa
Wojciech Smarzowski, reżyser, Warszawa
Magdalena Sroka, menedżerka kultury, Obywatele Kultury, Warszawa
Beata Stasińska, wydawczyni, Obywatele Kultury, Warszawa
Sergiusz Sterna-Wachowiak, poeta i tłumacz, prezes Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, Poznań
Jarosław Suchan, kurator, Obywatel Kultury, Łódź
Małgorzata Szczęśniak, scenografka, Warszawa
Kuba Szreder, socjolog i kurator sztuki, Warszawa
Paweł Sztarbowski, filozof, dyrektor artystyczny Teatru Powszechnego, Warszawa
Małgorzata Szumowska, reżyserka, Gildia Reżyserów Polskich, Warszawa
Waldemar Tatarczuk, dyrektor Galerii Labirynt, Lublin
Katarzyna Tórz, programerka festiwalu, Poznań/Warszawa
Krzysztof Warlikowski, reżyser teatralny, dyrektor Nowego Teatru, Warszawa
Monika Weychert Waluszko kuratorka i kulturoznawczyni, Warszawa
Mateusz Węgrzyn, rzecznik prasowy Teatru Powszechnego im. Zygmunta Hübnera, Warszawa
Romuald Wicza-Pokojski. reżyser i dramaturg, dyrektor Miejskiego Teatru Miniatura w Gdańsku
Michal Zadara, reżyser teatralny, Obywatele Kultury, Warszawa
Janusz Zaorski, reżyser, Gildia Reżyserów Polskich, Warszawa
Andrzej Ziemba, pracownik naukowy, Obywatele Nauki, Warszawa
Maria Zmarz-Koczanowicz, reżyserka, Gildia Reżyserów Polskich. Warszawa
Jacek Żakowski, dziennikarz, Obywatele Kultury, Warszawa
Warszawa, 25 sierpnia 2016. Fot. Edwin Bendyk
--
Na zdjęciu: Zespół Teatru Polskiego i wspierający ich sympatycy, protestują pod Urzędem Marszałkowskim we Wrocławiu, w związku z wyborem Cezarego Morawskiego na nowego dyrektora, 26 sierpnia