Cielecka na randce z robotami
"2118.Karasińska" wg scenar. i w reż. Anny Karasińskiej w Nowym Teatrze w Warszawie. Pisze Witold Mrozek w Gazecie Wyborczej-Stołecznej.
Jaki będzie teatr za sto lat? To pytanie postawił kilkorgu artystom Nowy Teatr. Ale reżyserkę Annę Karasińską bardziej zajmuje to, jaki będzie świat jutro; albo to, czego się boimy dzisiaj.
Przyszłość wyobrażamy sobie najczęściej jako dystopię. Tu nie będzie inaczej. W ciągu jednej godziny i 24 minut Karasińska robi przegląd potencjalnych przyrodniczych katastrof, cybernetycznych szans na szczątkowe i mizerne przetrwanie ludzkości, wreszcie - prób emocjonalnego odnalezienia się "ostatnich ludzi", nieco naiwnych w swoim osamotnieniu na tle cichego, apokaliptycznego krajobrazu.
Wyczarowuje te obrazy z najprostszych, ale bardzo przemyślanych gestów. Oprócz nieco księżycowej, abstrakcyjnej scenografii Anny Met złożonej z jednego obiektu, są tu tylko aktorzy - ale jacy! Magdalena Cielecka, Dobromir Dymecki, Monika Frajczyk, Bartosz Gelner i Magdalena Popławska potrafią paroma gestami (warto zwrócić uwagę na choreografię Mary Szydłowskiej) czy dwoma słowami kwestii stworzyć spójny świat, przykuć uwagę magnetyczną obecnością, wprawić w głupkowaty śmiech albo błyskawicznie uciszyć.
"Karasińska: 2118" to pierwszy odcinek teatralnego cyklu o przyszłości w Nowym Teatrze, kuratorowanego przez Tomasza Platę. Wcześniej wymyślił on głośne cykle w Komunie Warszawa: "Re//mix" i "Mikroteatr". W ramach tego ostatniego najciekawsi artyści polskiego teatru mieli przygotować spektakle o długości 16 minut. Wzięła w nim też udział Anna Karasińska, dla której minimalizm to znak firmowy.
Kojarzona najczęściej z debiutanckim hitem "Ewelina płacze" z TR Warszawa Karasińska wypracowała własną, charakterystyczną estetykę. Siła jej teatru bierze się z dwóch rzeczy: precyzyjnej pracy z aktorami i poetyckiego, autorskiego tekstu. Krótkie zdania łączą melancholię z ironicznym dystansem; to jednak taki rodzaj ironii, który nie unieważnia wypowiadanych słów. Niechętni jej stylowi mówią, że powtarza prostą formę, ale jej kolejne przedstawienia różnią się od siebie jak dzieła jednego malarza - poruszają różne tematy, testują różne jakości i warstwy w ramach jednego wymyślonego świata. Czasem skupiają się bardziej na grze z tożsamością aktora, czasem na wyobraźni widza, czasem znów - jak w Nowym - na rozgrywce z obrazem, ze scenicznym "pokazywaniem".
A co pokazuje ta piątka ludzi na prawie pustej scenie? Randki z robotami, święto wyobraźni na oceanie śmieci, beznadziejna próba uratowania ostatniej pozostałej przy życiu ośmiornicy, wreszcie - ocalony w kapsule samotny człowiek, który uczy się znaczenia dawnych uczuć od maszyny. Wszystko to znamy jak nie z klasyki mrocznego s.f., to z "Black Mirror". Ale Karasińska daje tym kliszom tkliwość, intensywność, odkleja je od banału. Rzadko używam w odniesieniach do sztuki słowa "piękno", ale ten spektakl jest właśnie piękny.
